بررسی رابطه بین مصرف انرژی برق، اشتغال و درآمد واقعی در ایران |
سهولت انتقال برق از نقطهای به نقطه دیگر، آسان بودن کاربرد آن، وجود دستگاههای مختلفی که با برق کار می کنند و قابلیت بالای تبدیل انرژی برق به انواع دیگر انرژی بدون بر جای گذاشتن مواد زائد، موجب ارجحیت مصرف این حامل انرژی نسبت به سایر حاملها گردیده است.
در فصلهای بعدی، فصل دوم، مبانی نظری راجع به انرژی و جایگاه آن در علم اقتصاد و سایر علوم و ارتباط و نقش آن با دیگر عوامل تولید بیان شده است و در ادامه روند مصرف انرژی برق طی سالهای 1387-1346 و مقایسه مصرف آن در بخشهای مختلف اقتصادی و و مقایسه رشد مصرف انرژی برق با رشد تولید ناخالص داخلی، روند درآمد سرانه تشریح شده و در پایان، مرور ادبیات موضوع و مطالعت انجام شده پرداخته شده است. در فصل سوم، روش شناسی و مدل انتخابی تحقیق معرفی شده است. در فصل چهارم، دادهها و منابع آماری آن معرفی و تخمین مدل و تحلیل نتایج به دست آمده از این تخمینها ارائه شده است و در نهایت در فصل پنجم، نتیجه به دست آمده از این تحقیق و ارائه پیشنهادات بیان شده است. در برآورد تحلیل مدلها از نرم افزار Eviews 6 و Microfit استفاده شده است.
1-2- بیان مسئله:
بر اساس گزارشهای مرکز تحقیقات راهبردی، وضعیت توزیع اشتغال در بخشهای عمده اقتصادی در سالهای 1365 تا 1385 به گونه ای بوده است که در سال 1365 سهم بخش کشاورزی، صنعت و خدمات از کل اشتغال کشور به ترتیب 29 درصد، 28/25 درصد و 45/42 درصد بود این سهم در سال 1375 به ترتیب به 04/23، 70/30 و 50/44 درصد تغییر یافت و با ادامه تغییراشتغال در بخشهای عمده اقتصادی این سهم در سال 1385 به ترتیب به 27/22 درصد، 51/26 درصد و 48/72درصد رسید. این تغییرات از یک سو حاکی از کاهش سهم اشتغال در بخش کشاورزی از 29 درصد به 27/22 درصد و از سوی دیگر بیانگر افزایش سهم بخش صنعت از 28/25 درصدی به 51/26 درصد به ویژه افزایش سهم بخش خدمات از 45/42 درصد به 73/48 درصد طی دو دهه 1365 تا 1385 است.
بر اساس آمار بانک مرکزی ایران میزان ارزش افزوده در بخشهای کشاورزی، صنعت و معدن و خدمات در پایان سال 1386، به ترتیب دارای رشدی 4/6 درصد، 9/8 درصد و 3/6 درصد بوده است. که سهم هریک از تولید ناخالص داخلی به ترتیب 13 درصد، 27 درصد و 52 درصد میباشد.
1- آیا رابطه معنیداری بین مصرف انرژی برق و اشتغال وجود دارد؟
2- آیا رابطه معنی داری بین مصرف انرژی برق و درآمد واقعی وجود دارد؟
1-3- ضرورت انجام تحقیق
اهمیت این تحقیق از این جنبه قابل بررسی است که:
1-4- فرضیه های تحقیق
- بین مصرف انرژی برق و اشتغال در ایران رابطه معنی داری وجود دارد.
- بین مصرف انرژی برق و درآمد واقعی در ایران رابطه معنی داری وجود دارد.
1-5- اهداف اساسی تحقیق
هدف اول شناسایی ارتباط تعادلی بلندمدت بین مصرف انرژی برق، اشتغال و درآمد واقعی در ایران است.
هدف دوم تعیین جهت علیت بین این متغیرها در ایران میباشد.
1-6- نتایج مورد استفاده پس از انجام تحقیق
با بهره گرفتن از این تحقیق میتوان رابطه بین مصرف انرژی برق، اشتغال و درآمد واقعی و اثرات آنها را بر یکدیگر بررسی کرد. همچنین میتوان میزان مصرف انرژی برق را پیش بینی کرد. و با بهره گرفتن از این نتایج به برنامه ریزی برای اشتغال و افزایش رفاه در جامعه پرداخت. نتایج این تحقیق برای سیاستگذران انرژی و رفاه کشور میتواند مفید باشد.
1-7- روش و ابزار گردآوری داده ها
اطلاعات بخش نظری تحقیق بر اساس روش کتابخانهای جمع آوری شده است. و اطلاعات بخش عملی تحقیق از داده های مربوط به مصرف انرژی برق از ترازنامه انرژی(1387) و آمار درآمد واقعی اشتغال از بانک مرکزی ایران به دست آمده است. آمار مربوط به اشتغال به صورت محاسبهای و بر اساس تعریف بانک مرکزی میباشد.
1-8- روش تحقیق
روش تحقیق این مطالعه بر اساس هدف کاربردی و بر اساس روش توصیفی طی دوره 1387-1346 و قلمرو مکانی آن کشور ایران است.
1-9- تعریف مفاهیم و واژهها
مصرف انرژی برق[1]: میزان انرژی برق مصرف شده به صورت سرانه برحسب کیلو وات ساعت (kwh)، (نارین، پی. کی.، اِسمایز. آر.، 2009).
درآمد واقعی[3]: درآمد اسمی تعدیل شده نسبت به شاخص قیمتها(بانک مرکزی، 1387).
علیت[4]: آزمونی که به وسیله آن میتوان جهت علیت(رابطه علت و معلولی) را در حالتی که بین دو متغیر رابطه تقدم و تاخری وجود دارد، از نظر آماری کشف نمود. (گجراتی، 1387).
آزمون مرزی[5]: آزمونی است برای بررسی ارتباط تعادلی بلندمدت بین متغیرها به گونه ای که میتوان از این طریق متغیر وابسته و مستقل را شناسایی کرد(نارین و اسمیز، 2005).
همجمعی[6]: بدان معنا است که وقتی دو یا چند متغیر سری زمانی بر اساس مبانی نظری با یکدیگر ارتباط داده میشوند تا یک رابطه تعادلی بلندمدت را شکل دهند، هرچند ممکن است خود این سریهای زمانی دارای روندی تصادفی باشند(ناپایا باشند) اما در طول زمان یکدیگر را به خوبی دنبال می کنند به گونه ای که تفاضل بین آنها باثبات(پایا) است. بنابراین مفهوم همجمعی تداعی کننده وجود یک رابطه تعادلی بلندمدت است که سیستم اقتصادی در طول زمان به سمت آن حرکت می کند( نوفرستی،1387).
الگوی زیوات و اندریوز[7]: الگویی است بر اساس آن میتوان نقطه شکست را به صورت درونزا تعیین نمود( وحید، عالم و قاری، 2006 ).
[1] Electricity Consumption
[2] Employment
[3] Real incom
[4] Casuality
[5]Bound test
[6]Co-integration
[7] Zivot and andrews
[سه شنبه 1400-05-05] [ 02:02:00 ب.ظ ]
|