2- بیان مسأله

در دنیای امروز با توجه به نیاز روز افزون افراد به فراگیری زبان انگلیسی و توجه والدین به وضعیت یادگیری فرزندان خود و همچنین دقت آن‌ ها به این مسأله که فرزندانشان این زبان را به شکلی مطلوب و پایدار فراگیرند، کیفیت یادگیری و تدریس زبان انگلیسی مرکز توجه قرار گرفته است.

به گفته‌ی ایمانی (1387) “یادگیری زبان به چند مسأله بستگی دارد. زبان مجموعه ای از مهارت‌هاست و از روش‌های نادرست یادگیری آن مجزا ساختن این مهارت‌هاست که انگیزه و علاقه‌ی زبان‌آموزان را دچار تنزل می‌کند. شیوه‌های سنتی یاددهی ـ یادگیری زبان بر همین اصل جداکردن مهارت‌های زبانی استوار است که سبب می‌شود نه تنها فراگیران با زبان مقصد ارتباط برقرار نکنند بلکه باعث تشویش و سردرگمی آن‌ ها می‌شود. در صورتی زبان انگلیسی در زبان‌آموزان درونی می‌شود که به روش کاربردی ارائه شود. ما باید موقعیت‌های زبانی را برای فراگیران فراهم آوریم و مهارت‌های لازم را به آن ها آموزش دهیم”.

آموزش هر انسانی از طریق حواسی که او را با جهان خارج مرتبط می‌سازند صورت می‌گیرد و مهمترین حواس ارتباط دهنده‌ی انسان با محیط خارج، دیدن و شنیدن هستند. انسان از بدو تولد می‌بوید، می‌شنود، می‌بیند، لمس می‌کند، می‌چشد، ضبط می‌کند و جلوتر که آمد تحلیل می‌کند. یکی از موفق‌ترین راه‌های آموزش غیرمستقیم “هنر” است که به علت زیبایی و انتزاعی بودنش می‌تواند هر آموزشی را در لفافه‌ای حریر و در اوج اثرگذاری بر ذهن مخاطب بنشاند (اکبرلو، 1387).

آموزش موسیقی در دهه های اخیر به منزله راهبردی موثر برای افزایش توانمندیهای ارتباطی، شناختی و عاطفی به کار برده شده است. بسیاری از متخصصان بر این باورند که پاسخهای موسیقیایی افراد ارتجالی ترین و طبیعی ترین واکنشهای وی به شمار می روند و در زمینه های مختلف یادگیری نقش مهمی دارند.  بررسی تاریخ موسیقی نیز نشان می دهد که در بسیاری از موارد موسیقی با ریاضیات مقایسه شده است. وجود چنین رابطه ای موجب شده است که بسیاری از پژوهشگران به بررسی رابطه­ بین آموزش موسیقی و توانایی یادگیری ریاضیات بپردازند. نتایج تحقیقات نیز نشان می دهد که موسیقی، توانایی ریاضی کودکان را به طور چشمگیری افزایش می دهد (ولیسفر، 2010، راشر، 2009، گوزاسیس، گان و کیشرن، 2007؛ هریس، 2007، وان، 2010؛ گرازیانو، پیترسون و شاو، 1999 به نقل از نورمحمدی، 1383).

وجود رابطه بین آموزش ریاضی و موسیقی محقق را بر آن داشت تا به بررسی این موضوع که آیا استفاده از موسیقی می تواند زمینه ساز یادگیری و یاداری بهتر زبان انگلیسی شود، بپردازد.

از سوی دیگر، محدودیت آموزش و پرورش در کشور ما، کاهش علاقه و انگیزه ی یادگیری و به دنبال آن ترک تحصیل و افت تحصیلی و بیزاری از ادامه ی تحصیل، منابع انسانی و مادی جامعه را تلف نموده و آثار نامطلوبی در زندگی فردی و اجتماعی دارد. افت تحصیلی و عدم علاقه به یادگیری، مخصوصاً یادگیری زبانی غیر از زبان مادری، ضرورت تحقیق و بررسی در این زمینه را پررنگ تر می سازد.

آنچه که در اینجا باید بدان توجه نمود این است که فراگیران ما شاید بتوانند مطالب ارائه شده را به راحتی و در مدت زمان کوتاهی بیاموزند، اما اینکه این مطالب تا چه مدت در ذهن آنها باقی بماند و به آنها این امکان را بدهد که در موقعیتهای مختلف از آن بهره بگیرند، جای تأمل دارد. به عبارتی توجه به یادگیری و «یادداری» با هم، در عرصه ی آموزش امری ضروری است.

از آنجاییکه یکی از مهمترین اصول در آموزش زبان دوم، یافتن روش های خلق محیط طبیعی یادگیری زبان برای فراگیران می باشد، استفاده از پخش موسیقی، برای تحقق هدف فوق، می تواند امری موثر باشد. این روش، سد یکنواختی کلاس درس را شکسته و به شاگردان این فرصت را می دهد تا زبان را عملاً بکار برند.

3- اهداف

3-1 هدف اصلی

بررسی تأثیر استفاده از موسیقی بر یادگیری و یادداری زبان انگلیسی

3-2 اهداف فرعی

1. تأثیر استفاده از موسیقی بر:
2. یادگیری نوشتاری زبان انگلیسی
3. یادگیری شنیداری زبان انگلیسی
4. یادگیری گفتاری زبان انگلیسی
5. یادداری نوشتاری زبان انگلیسی

6. 
   

7.  

8. یادداری شنیداری زبان انگلیسی
9. یادداری گفتاری زبان انگلیسی

4- سوالهـــای تحقیق

1. موسیقی بر یادگیری نوشتاری زبان انگلیسی تأثیر مثبت دارد.
2. موسیقی بر یادگیری شنیداری زبان انگلیسی تأثیر مثبت دارد.
3. موسیقی بر یادگیری گفتاری زبان انگلیسی تأثیر مثبت دارد.
4. موسیقی بر یادداری نوشتاری زبان انگلیسی تأثیر مثبت دارد.
5. موسیقی بر یادداری شنیداری زبان انگلیسی تأثیر مثبت دارد.
6. موسیقی بر یادداری گفتاری زبان انگلیسی تأثیر مثبت دارد.

5- ضرورت انجام تحقیق

خوشبختانه در چند سال اخیر اهیت وضرورت آموزش کار آمد زبان بین المللی بیش از پیش حس می شود به گونه ای که درترسیم چشم انداز جمهوری اسلامی ایران (1383)  وتدوین اسناد و سیاستگذاری ها از جمله مصوبه سند تحول بنیادین(1390) و برنامه درسی ملی، نگاشت چهارم(1389) در راستای تحقق و دستیابی به اهداف سند چشم انداز بیست ساله این ضرورت به خوبی حس می شود. اهمیت و ضرورت پرداختن به مسئله آموزش زبان خارجی غالب و بین المللی در گزاره های هریک از اسناد نام برده شده به خوبی قابل دریافت می باشد:

اهمیت دانستن زبان مشترک بین المللی که قدرت مفاهمه و ارتباط در تمام سطوح علمی ،ایدئولوژیکی، اقتصادی، فناوری وفرهنگی را بین ایران و سایر نقاط جهان امکان پذیر سازد از سیاستها و اهداف کلان تدوین شده در سند چشم انداز بیست ساله قابل استنباط است. برای رسیدن به جایگاه اول در سطح منطقه باحفظ هویت اسلامی، انقلابی و داشتن تعامل سازنده و موثر در روابط بین الملل، نه تنها دانستن بلکه تسلط بر زبان بین المللی ضروری می باشدو برای دستیابی به این ابزار مهم ارتباطی در راستای تحقق اهداف کلان، جستجوی ساز و کارهای آموزش کار آمد زبان لازم و ضروری می نماید.

1. جایگاه و نقش تعلیم و تربیتی نهاد رسانه و فناوری های ارتباطی و بهره گیری هوشمندانه از آن و مواجهه فعال و آگاهانه جهت پیشگیری وکنترل آثار و پیامدهای نامطلوب آن
2. استمرار فرهنگ اسلامی ـ ایرانی ازطریق ارزیابی آگاهانه آن و تعامل نقادانه با سایر فرهنگها براساس نظام معیار اسلامی
3. ارج نهادن به دستاوردهای علمی و تجربه های بشری در چارچوب نظام معیار اسلامی و بستر سازی برای دستیابی به مرجعیت علمی جهان
4. آینده پژوهی و پویش تحولات موثر تعلیم و تربیت رسمی عمومی به منظور ایفای نقش فعال در مواجهه با چالشهای پیش رو در عرصه های مختلف(ص6)

   بدیهی است مجهز شدن به ویژگیهای فوق مستلزم تسلط بر زبان بین المللی و استفاده هوشمندانه از آن می باشد.

برنامه درسی ملی، نگاشت چهارم(1389): این برنامه سندی است که نقشه کلان برنامه درسی و چارچوب نظام برنامه ریزی کشور را به منظور تحقق اهداف آموزش و پرورش نظام جمهوری اسلامی ایران تعیین و تدوین می نماید . در مبانی فلسفی وعلمی واصول حاکم بر  برنامه درسی و تربیتی گزاره هایی از جمله گزاره های زیر به چشم می خورد که حاکی از اهمیت و ضرورت توجه به زبان بین المللی می باشد:

1. ارتقاءجایگاه علمی،سیاسی،اقتصادی،فرهنگی و معنوی ایران در عرصه بین الملل
2. مشارکت فعال در همکاری با مسلمانان جهان در امور فرهنگی ،سیاسی،اقتصادی و اجتماعی
3. ارتقاء جایگاه امت اسلامی در عرصه های علمی ،فناوری و …… در جهان
4. حضور فعال در عرصه های جهانی برای حفظ عزت ملی و عدالت
5. احترام به ادیان الهی و تقویت روابط انسانی با پیروان آنها
6. گسترش مبانی ارزش های اسلامی به ویژه عدالت و فضائل اخلاقی و معنوی در جهان
7. گسترش فرهنگ گفتگو و استفاده از روش های مسالمت آمیز در حل مسائل بین المللی مبتنی بر ارزش های توحیدی(صص 24-23).

6- تعاریف واژه ها و اصطلاحات

6-1 تعاریف نظری

یادگیری: عبارت است از فرایند تغییرات نسبتاً پایدار در رفتار یا توان رفتاری که بر اثر تجربه حاصل می شود (سیف، 1389).

زبان انگلیسی: زبان انگلیسی در کشور ما یک زبان خارجی محسوب می شود. زبان خارجی برای تکلم و یا خواندن مطالب چاپ شده به آن زبان، یاد گرفته می شود.

زبان دوم: زبان دوم زبانی است که درضمن اینکه زبان بومی کشور نیست، اما به طور گسترده به صورت ارتباطی به کار برده می شود (ریچاردز و دیگران،ترجمه وثوقی و میرحسینی ،1372).

6-2 تعاریف عملیاتی

یادگیری زبان انگلیسی: عبارت است از آنچه پرسشنامه (محقق ساخته) هنجاریابی شده زبان انگلیسی می­سنجد.

موسیقی: در پژوهش حاضر منظور از موسیقی آهنگ بدون کلام با ریتمی آرام می باشد که در کلاس درس پخش می­گردد.

[1]. Athiemoolam