در این پژوهش منظور از تعهد سازمانی  ، تعهد عاطفی [2]، تعهد مستمر [3]و تعهد تکلیفی  یا هنجاری [4] است .

در این فصل پس از تشریح مسأله پژوهش ، اهمیت و ضرورت آن بررسی شد. در ادامه فرضیات و اهداف پژوهش بیان گردید.

۱-۱- بیان مسأله

یکی از مهمترین موضوعاتی که امروزه در مدیریت مطرح می شود، مسأله ماندگاری و تمایل به ماندن در محل کارسازمانی می باشد. سازمانها هزینه های زیادی صرف جذب وآموزش و نگهداری نیروی انسانی متخصص می کنند ولی وقتی نتوانند شرایط را برای کار کردن آنها فراهم آورند آنگاه بامشکل ترک سازمانی مواجه خواهند شد و این نیروهای ارزشمند به سختی و با نارضایتی سازمان خود را ترک نموده ودر مقابل سازمان دیگری نیروی پرورش دیده و متخصص را باکمی تغییر شرایط محیطی جذب میکند. حقیقت آن است برای ماندگاری نیرو ی انسانی متخصص همه چیز پول نیست که مدیران فکر کنند اگر پول بدهند نیروها باقی خواهند ماند .یکی از مسایل مهم در ماندگاری نیروی انسانی که جزو عوامل استرس نیز می باشد، سبک رهبری مدیران است (رضوان،168،1996).

با توجه به اینکه سبک رهبری مدیران می تواند تاثیر غیر قابل انکاری برتعهد سازمانی کارکنان داشته باشدواین مهم درسازمانی نظیر اداره کل آموزش و پرورش استان آذربایجان غریی ازاهمیت زیادی برخوردار است توجه به رابطه بین دو متغیر سبک رهبری و تعهد سازمانی می تواند درجهت تعالی سازمان و بهبود متغیر تعهد سازمانی راهگشا باشد.

حال دراین تحقیق رابطه سبک های رهبری با تعهد سازمانی در بین کارمندان آموزش و پرورش استان آذربایجان غریی مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق محقق به دنبال پاسخ به این سوال است که ” چه رابطه ای بین سبک های رهبری با تعهد سازمانی وجود دارد؟

1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق

 

الف ) اهمیت و ضرورت نظری تحقیق :

 

۲-رهبر اجازه قابلیت انعطاف و پاسخ گویی به تغییرات محیطی را فراهم  آورده و راهی برای هماهنگی فعالیت های گروه های گوناگون درسازمان ایجاد نموده و ارضای نیاز های فردی و عضویت سازمانی را تسهیل می کند.

۳- رهبردر تطبیق سریع سازمان با شرایط محیط متغیر و حفظ ثبات سازمان نقش اساسی دارد.

۴- توفیق یا شکست سازمانها به مقدارقابل توجهی درگرو رهبری است.

 

ب ) اهمیت و ضرورت کاربردی تحقیق :

 

تحقیقات متعددی در مورد هر کدام از متغیرهای سبک های رهبری ، انجام شده است. اما بر اساس مرور تحقیقات قبلی، تحقیقی که به­ طور مشخص به بررسی رابطه بین  سبک رهبری با تعهد سازمانی پرداخته باشد، یافت نشد. در مورد اهمیت و ضرورت این تحقیق از لحاظ کاربردی می توان گفت:

 

• به شناسایی ارتباط و تناسب بین سبک رهبری با تعهد سازمانی کمک می کند.
• با توجه به محیط متغیرکنونی که سازمان ها با تغییرات سریع و پیچیده دراوضاع و شرایط خود مواجه هستند، رهبردر تطبیق سریع سازمان با شرایط محیط متغیر و حفظ ثبات سازمان نقش اساسی دارد.

• مهمترین عامل کسب مزیت رقابتی درسازمان ها منابع انسانی آن ها می باشدوبه همین دلیل توجه به رابطه آنها به رابطه آنهابا سازمان و دبدگاه آنها نسبت به سازمان روزبه روزافزایش می یابد.
• ایجاد زمینه ای برای انجام تحقیقات بعدی و تکمیلی.

در این تحقیق، رابطه بین سبک های رهبری با تعهد سازمانی مورد سنجش قرار خواهند گرفت در نتیجه می توان رابطه بین  سبک رهبری  با تعهد سازمانی در کار را سنجید.

1-3- اهداف تحقیق

1-3-1- هدف اصلی:

شناسایی رابطه بین سبک های رهبری با تعهد سازمانی در بین  کارمندان اداره کل آموزش و پرورش استان آذربایجان غربی

1-3-2- اهداف فرعی:

1- شناسایی رابطه بین سبک رهبری دموکراتیک با تعهد سازمانی در بین کارمندان در سازمان مورد مطالعه

2- شناسایی رابطه بین سبک رهبری استبدادی با تعهد سازمانی در بین کارمندان در سازمان مورد مطالعه

3- شناسایی رابطه بین  سبک رهبری عدم مداخله با تعهد سازمانی دربین کارمندان در سازمان مورد مطالعه

1-4- فرضیه های تحقیق

1-4-1-فرضیه  اصلی

بین سبک های رهبری با تعهد سازمانی در بین اداره کل  آموزش و پرورش استان آذربایجان غریی رابطه وجود دارد .

1-4-2-فرضیه های  فرعی:

1- بین سبک رهبری استبدادی با تعهد سازمانی در بین کارمندان در سازمان مورد مطالعه رابطه وجود دارد.

2- بین سبک رهبری دموکراتیک با تعهد سازمانی در بین کارمندان در سازمان مورد مطالعه رابطه وجود دارد.

3- بین سبک رهبری عدم مداخله با تعهد سازمانی در بین کارمندان در سازمان مورد مطالعه رابطه وجود دارد.

[1] Robbins

[2] . Emotional commitment

[3] . Continuance commitment

[4] . Normative commitment

گردشگری فعالیتی است که غیر از مزایای اقتصادی و اشتغال­زایی، تأثیرات اجتماعی و فرهنگی بسیاری دارد. با توسعه­ گردشگری می­توان باعث افزایش سطح رفاه زندگی اجتماعات بومی شد، اما جذب گردشگر نیازمند مکانیزم­ های مختلفی است که یکی از آن‌ ها استفاده از فیلم و سریال است. . با توجه به اینکه عوامل تهیه فیلم و سریال در ساخت فیلم­های خود از جاذبه­های طبیعی و اماکن تاریخی بهره می­برند، این رسانه در شناساندن آن‌ ها و تصویر جاذبه­های گردشگری تأثیر شگرفی بر جای می­گذارد

1-1- تعریف موضوع و بیان مسئله

در امر بازاریابی مقصد گردشگری، جذب گردشگر نیازمند راهکارهای مختلفی است، یکی از آن‌ ها استفاده از رسانه و به‌ خصوص فیلم­ برای ترویج گردشگری و معرفی مقاصد گردشگری است. فیلم­ها یا سریال­های تلویزیونی به دلیل نمایش مقصدهای جذاب و دیدنی چه به لحاظ چشم­انداز طبیعی و چه به لحاظ نمایش جاذبه­های انسان­ساخت، می­توانند برای مخاطبان جالب باشند و آگاهی آن‌ ها را نسبت به یک مقصد به‌ خصوص افزایش دهند و تصویر مقصدی را تحت تأثیر قرار دهند. بنابراین، فیلم­ها یا سریال­های تلویزیونی به‌مثابه یک تبلیغ بین‌المللی برای مقصدها هستند که توسط میلیون­ها گردشگر بالقوه دیده می­شوند. با این حال، تنها در سال­های اخیر به این مسئله توجه زیادی شده است.

با بررسی گذشته­ی سینما در ایران به قدمت صد ساله­ی آن پی می­بریم این در حالی است که تلویزیون تاریخی پنجاه ساله در ایران دارد. 247 سالن سینما (پرده) در کشور به فعالیت نمایش فیلم مشغول هستند و در حوزه­ تولید فیلم، ایران در سال 1392 در بین 15 کشور جهان قرار داشته است (وب­سایت انجمن سینماداران ایران، 1394). از این ‌رو مشخص است که ایران پتانسیل زیادی برای تولیدات سینمایی و تلویزیونی دارد. اما نکته قابل‌تأمل جایی است که بخشی عظیمی از هزینه­ های تولید فیلم برای تهیه و ساخت لوکیشن فیلم صرف می­ شود، اما متأسفانه در ایران پس از اتمام فیلم‌برداری بسیاری از این لوکیشن­ها به حال خود رها می­شوند و یا تخریب می­شوند.این در حالی است که در بسیاری از کشورهای دنیا این لوکیشن­ها به‌خوبی برای جلب گردشگران و ایجاد شغل و درآمد استفاده می­شوند. در ادامه­ این مطلب می­توان به دو شهرک سینمایی دفاع مقدس و شهرک سینمایی غزالی می­توان اشاره کرد که اولی زیرمجموعه ­ای از انجمن دفاع مقدس است و مسئول حفظ و نگهداری از این شهرک است و دیگری در دست سازمان صداوسیما قرار دارد که متولی اصلی برای حفظ و نگهداری آن است.

در این بررسی بر آن بودیم تا مروری کلی بر گردشگری فیلم و بررسی وضعیت آن در ایران و به‌ خصوص استان آذربایجان شرقی بپردازیم. در ادامه سعی شد تا به بررسی تأثیر گردشگری فیلم بر تصویر ادراک‌شده از مقصد و در ادامه به تأثیر گردشگری فیلم بر انگیزش گردشگران پرداخته شود. سپس به تأثیر تصویر ادراک‌شده از مقصد در انگیزش گردشگران و در نهایت به تأثیر گردشگری فیلم و تصویر ادراک‌شده بر انگیزش گردشگران بررسی شد. در مرور مسائل فوق به بررسی انگیزه گردشگران از سفر به لوکیشن­های مرتبط با فیلم­ها، حضور عمدی یا تصادفی ایشان در مکان، تصویر ایجادشده نزد گردشگران پرداختیم.

1-2- اهمیت و ضرورت موضوع

مطابق برآورد مجمع جهانی اقتصاد[6] در سال 2013، ایران در رده­بندی کشورها در رتبه 98 جهان و 11 در خاورمیانه قرار گرفته است؛ لازم به ذکر است رتبه­ی ایران در جهان از لحاظ منابع فرهنگی 45 و منابع طبیعی 74 است که می­توان نتیجه گرفت سهم ایران در جلب گردشگران خارجی با توجه به وسعت، تاریخ و تمدن و جاذبه­های گردشگری در خور آن ناچیز است. از این رو، جلب گردشگر نیازمند تدابیر مختلف در حوزه های سخت­افزاری (همچون تهیه امکانات رفاهی و زیرساخت­ها) و نرم­افزاری (مثل فراهم آوردن شرایط پذیرش گردشگر در کشور و آشنایی مردم در برخورد مناسب با گردشگران با توجه به تفاوت‌های فرهنگی موجود و معرفی مناسب جاذبه­های خود) است و یکی از بهترین ابزار بازاریابی مقصد استفاده از ابزاری به نام فیلم و سریال است که گردشگری فیلم را شکل می­دهد.

گردشگری فیلم موضوع نسبتاً جدیدی در زمینه­ مطالعات گردشگری است که تقاضای جهانی آن در حال افزایش است. دلیل این امر را می­توان در افزایش سفرهای بین ­المللی و رشد صنعت سرگرمی جستجو کرد. در سال­های اخیر تعداد افرادی که به سینما می­روند افزایش پیدا کرده است که اکران فیلم ارباب حلقه­ها[7] در 10.000 سالن سینما این موضوع را تأیید می­ کند، این در حالی است که تقریباً 30 سال قبل، فیلم آرواره­ها تنها در 465 سینما در آمریکا اکران شد. امروزه یک فیلم معمولی با توزیع جهانی و پس از نمایش به شکل DVD و در تلویزیون، می ­تواند بیش از 100 میلیون بیننده داشته باشد. به همین صورت، سریال­های تلویزیونی نیز می­توانند به شکل قابل‌توجهی بر جذابیت مقصدها اثرگذار باشند (اکانر[8]، 2010). از سوی دیگر، طبق بررسی که در سال 2004 صورت گرفت مشخص شد از هر 10 نفر در بریتانیا 8 نفر

 ایده­ انتخاب مقصد تعطیلات خود را از فیلم­ها می­گیرند و از هر 5 نفر، یک نفر برای سفر به لوکیشن فیلم موردعلاقه خود برنامه­ ریزی می­ کند (هادسون و ریچیه، 2006).

پیرس[9] (2005، به نقل از برزگر، 1392) برای سنجش انگیزه سه دلیل اصلی برشمرده است: اول، تحلیل­گران تجاری می­توانند بر اساس مطالعات دقیق انگیزشی برآورد درستی از بازار ارائه دهند. دوم، انگیزه با فعالیت­های گردشگر و انتخاب مقصد مرتبط است و بنابراین برای بازاریابان و مدیران مقصد سودمند است. دلیل سوم برای سنجش انگیزه از دیدگاه جامعه­شناختی است که از این دیدگاه، بررسی انگیزه­ ها می ­تواند باعث درک بهتر و بیشتر تجربه­ سفر شود. دلیل دیگر برای درک بهتر انگیزه­ ها، در ارتباط نزدیک آن‌ ها با رضایت نهفته است. انگیزه­ ها قبل از تجربه و رضایت بعد از آن‌ ها ظاهر می­ شود. همچنین شناسایی و اولویت­ بندی انگیزه­ ها، عاملی مهم برای درک فرایند تصمیم ­گیری دیدارکنندگان و همچنین درک احتمالی روندهای دیدارکنندگان در آینده است. اگر انگیزه­ های گردشگر شناسایی شوند، سپس می­توان (در سایت فیلم) صحنه و بافت­های سودمند و قابل‌استفاده را برای تسهیل برآورده شدن این انگیزه­ ها بهبود داد.

گرچه اثرات گردشگری فیلم می ­تواند بسیار پایا باشد و اثرات اقتصادی و اجتماعی بلندمدت و مهمی بر جای گذارد، بسیاری از سازمان­های گردشگری برای بهره ­برداری از مزایای گردشگری فیلم بسیار کند عمل کرده ­اند. البته شاید یکی از دلایل آن عدم دانش، تحقیقات یا شواهد لازم برای توضیح پتانسیل­های گردشگری فیلم باشد. اگر انگیزه­ گردشگری فیلم شناسایی شود، عناصر عملی برای فراهم شدن رضایت گردشگران در مقصد گردشگری فیلم مهیا و بهبود داده خواهد شد. دانستن این‌که چه چیزی گردشگر را برای دیدار از سایت فیلم ترغیب می­ کند و چگونه این دانش آژانس­های گردشگری را برای ترفیع سایت­های فیلم در منطقه­ خود یاری می­رساند، از اهمیت زیادی برخوردار است.

1-3- اهداف تحقیق

– بررسی تأثیر گردشگری فیلم بر انگیزه گردشگری

– بررسی تأثیر گردشگری فیلم بر تصویر ادراک‌شده از مقصد

– بررسی تأثیر تصویر ادراک‌شده بر انگیزه گردشگری

– بررسی تأثیر گردشگری فیلم و تصویر ادراک‌شده از مقصد بر انگیزه گردشگری

1-4- سؤالات تحقیق

– آیا تأثیر گردشگری فیلم بر انگیزه گردشگران مقصد آذربایجان شرقی معنادار است؟

– آیا تأثیر گردشگری فیلم بر تصویر ادراک‌شده از مقصد آذربایجان شرقی معنادار است؟

– آیا تأثیر تصویر ادراک‌شده از مقصد بر انگیزه گردشگران مقصد آذربایجان شرقی معنادار است؟

– آیا تأثیر گردشگری فیلم و تصویر ادراک‌شده از مقصد بر انگیزه گردشگران مقصد آذربایجان شرقی معنادار است؟

[1] Riley

[2] Van Doren

[3] Film-induced Tourism

[4] Hudson

[5] Ritchie

[6] World Economic Forum

[7] The Lord of Rings

[8] O’Connor

[9] Pearce

:

 

 

 

• بیان مسأله

کار تیمی نیاز به افرادی دارد که اطلاعات خود را با یکدیگر مبادله نمایند و در اختیار دیگران قرار دهند و نیز برای به انجام رساندن وظایف نیز با یکدیگر هماهنگ باشند. با این حال همیشه یک میزان مشخصی از استقلال در میان اعضای یک تیم وجود دارد و بر همین اساس میان تیم های موجود در یک سازمان نیز ، میزانی از وابستگی وجود دارد (موچینسکی[5] ، 2003 ، 281) . همه این جنبه که در کار تیمی تاثیر گذار است با سبک تفکر در ارتباط می باشد.

بر این اساس است که سبک های تفکر می تواند بر نوع محیط سازمانی و طراحی وظایفی که ما ترجیح می دهیم تاثیر گذار باشد. افراد زمانی که متوجه تاثیر اطلاعات خود در افزایش عملکرد کاری خود شوند، باعث می گردد تا در انجام آن وظایف بیشتر علاقه نشان دهند.این نوع شناخت از سبک تفکر ، در عملکرد کاری افراد تاثیر گذار است ( هیز و آلینسون[10] ، 1998، 863) .

بر این اساس ، محقق به دنبال پاسخ به این سوال است که رابطه بین سبک تفکر مدیران با جو سازمانی حاکم بر دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی استان قم چگونه است ؟

 

1-2- اهمیت و ضرورت تحقیق

الف ) اهمیت و ضرورت نظری تحقیق :

محیط کاری افراد همانند منزل دوم آنان است و افرادی هم ﭘیدا می شوند که عمده ساعات شبانه روز خود را در محیط کارشان به سر می برند .بنابراین محیط کار نیز باید همچون خانه حداقل نیازهای روحی و روانی افراد را در بر داشته باشد تا افراد ضمن کسب درآمد و ارتقای سطح دانش و مهارت حرفه ای خود به خدمتی صادقانه و موثر بپردازد(سلطانی ،1384، 107) .

به دلیل اینکه  دنیای امروزه دنیای انسانها هست و سرﭘرستان، مدیران و کارکنان سازمان ها نیز انسان هستند و سازمان بدون انسان بدون مفهوم خواهد بود ، فعالیت هایی از قبیل تولد ، تحصیل ،کار ،تفریح ،رشد و مرگ در این جامعه صورت می گیرد که بر جو سازمان ها نیز موثر می باشد(میچل،ترانس و آرو،1978، 179).

جو سازمانی مطلوب هم باعث کاهش هزینه های جابه جایی کارکنان و کاهش مقاومت آنان در برابر تغییر می شود و نیزباعث بهبود کیفیت کالاها و سود آوری شرکت می گردد. از نظر سازمانی ، سطح بالای رضایت شغلی منعکس کننده جو سازمانی بسیار مطلوب است که منجر به جذب و بقاﺀ کارکنان می شود (مقیمی ،1379، 385).

جو سازمانی از نظر( لیتوین ) و (روبرت استرینگ ) ادراکاتی است که فرد از نوع سازمانی که در آن کار می کند دارد و احساس او به سازمان بر حسب ابعادی است مانند استقلال ،ساختار سازمانی ، پاداش ، ملاحظه کاریها ، صمیمیت و حمایت و صراحت (دسلرگر،‌1386‌، ‌11). با بررسی تاریخچه ی سبک شناختی و یا به عبارتی سبک های تفکر متوجه ابعاد روانی تاثیر گذار در فرایندهای مرتبط با اطلاعات می شویم  (آسبورن و آسبورن[11]، 1978) .  

استرنبرگ و گریگورنکو[13] (1997) معتقدند که مطالعه و شناخت سبک های تفکر در افراد از آن جهت دارای اهمیت می باشد که بین مطالعه شخصیت و موفقیت افراد پلی برای رسیدن به موفقیت افراد ایجاد می نماید و بنابراین از این جهت، شناخت سبک های تفکر مدیران فرصتی را برای شناخت شخصیت آنان و پیش بینی نیازهای مهارتی آنان و نیز کنترل عوامل موثر بر جو سازمانی را فراهم می آورد (استرنبرگ و گریگورنکو ، 1997 ، 705) .

بررسی یافته ها و نتایج تحقیقات نشان می دهد که تحقیق پیرامون سبک تفکر می تواند فهم و آگاهی را در بین همکاران تسهیل کرده و به بهبود ارتباطات سازمانی کمک نماید. در نتیجه، فرصتهایی برای رشد مشخص سازمانی افراد فراهـم می آورد ( هاریسون و برامسون[14] ، 2002) .

 

ب ) اهمیت و ضرورت کاربردی تحقیق :

از بین بردن بیماری هایی از قبیل برخی از انواع سردرد ها ، معده دردها ، کمر درد ها و حتی پا دردها  از طریق بالا بردن سلامت روانی سازمان ها با کمک شناسایی نقاط ضعف و قوت سازمان با بهره گرفتن از بررسی جو سازمانی حاکم بر آنان(شعاری نژاد،1371، 32) .

مدلی از میزان تاثیر گذاری سبک های شهودی و تحلیلی را بر میزان توجه بر هر یک از سبک ها را به و جود می آورد.

استفاده از تحقیقاتی با زمینه های شناختی و فیزیولوژیکی در شرایط کار، زمینه ای را برای محققین و استفاده کنندگان آن فراهم می نماید تا از نتایج حاصل از آن بهتر بتوانند استفاده نمایند ( هودگ کینسون[15] ، 2007، 245) .

افراد در بیان و ادراک روانی خود از جوّ می توانند تحت تاثیر سبک تفکر مدیر قرار گیرند که با سنجش جو سازمان می توان نقص های موجود در سازمان را از طریق سبک مدیر برآورد نمود که با دسته بندی هایی که در مورد سبک های تفکر می گردد می توان فرمولی را برای انتظارات معقولانه حاصل از سبک تفکر مدیران داشت.

استفاده از مطالعات تجربی که در آنها به بررسی سبک های شناختی و یا سبک های تفکر پرداخته شده است ، می تواند عملکرد افراد را نسبت به استفاده از تحقیقاتی که بر مبنای توانایی ها و موقعیت ها  در محیط کار می شود ، بهتر نمایان سازد (کیرتون[16]، 2003، 32) .

طبق نظر کولز[17](2007) با آگاهی از تفاوت افراد از سبک های تفکر، می توان تاثیر آن را بر یادگیری، حل مسائل ، تصمیم گیری، ارتباطات و خلاقیت را از طرق مختلف دانست( آرمسترانگ[18] ، 2009، 4) .

بنابراین جو سازمانی مطلوب در موفقیت یک سازمان و واحد صنعتی تاثیر بسزایی خواهد داشت. لذا انجام این پژوهش می تواند در بررسی انواع سبک های تفکری حاکم در محیط دانشگاه ها که خود باعث ایجاد تاثیرات بسزایی در برون دادهای دانشگاه ها که خود شامل دانش آموختگانی با طرز تفکر و برخورد گوناگون در جامعه و سازمان  هستند ، از طرق مختلف می گردد.

 

 

• اهداف تحقیق

 

1-3-1- هدف اصلی:

شناسایی رابطه بین “سبک تفکر” مدیران با “جو سازمانی “

1-3-2- اهداف فرعی:

• شناسایی رابطه  “سبک تفکر شهودی ”  با  ” توجه به هدف ” سازمانی
• شناسایی رابطه  ” سبک تفکر شهودی ” با ” ساختار ” سازمانی
• شناسایی رابطه  ” سبک تفکر شهودی ” با  ” رهبری ” سازمانی
• شناسایی رابطه  ” سبک تفکر شهودی ” با  ” توجه به ارتباطات ” سازمانی
• شناسایی رابطه ” سبک تفکر شهودی ” با ” توجه به ﭘاداش ها ” سازمانی
• شناسایی رابطه  ” سبک تفکر شهودی ” با ” مکانیزم های مفید ” سازمانی
• شناسایی رابطه  ” سبک تفکر شهودی ” با ” نگرش به تغییر ” سازمانی
• شناسایی رابطه ” سبک تفکر تحلیلی”  با  ” توجه به هدف ” سازمانی
• شناسایی رابطه ” سبک تفکر تحلیلی ” با ” ساختار ” سازمانی
• شناسایی رابطه  ” سبک تفکر تحلیلی ” با  ” رهبری ” سازمانی
• شناسایی رابطه  ” سبک تفکر تحلیلی ” با  ” توجه به ارتباطات ” سازمانی
• شناسایی رابطه ” سبک تفکر تحلیلی ” با  ” توجه به ﭘاداش ها ” سازمانی
• شناسایی رابطه ” سبک تفکر تحلیلی ” با ” مکانیزم های مفید ” سازمانی
• شناسایی رابطه ” سبک تفکر تحلیلی ” با ” نگرش به تغییر ” سازمانی

 

1-4-فرضیه های تحقیق

1-4-1-فرضیه های  اصلی

بین  “سبک تفکر ” مدیران با ” جو سازمانی ” رابطه وجود دارد .

1-4-2-فرضیه های  فرعی:

• بین ” سبک تفکر شهودی ” با عامل ” توجه به هدف ” رابطه وجود دارد.
• بین ” سبک تفکر شهودی ” با عامل ” ساختار ”  رابطه وجود دارد.
• بین ” سبک تفکر شهودی ” با  عامل ” رهبری ”  رابطه وجود دارد.
• بین ” سبک تفکر شهودی ” با عامل ” توجه به ارتباطات ”  رابطه وجود دارد.
• بین ” سبک تفکر شهودی ” با عامل ” توجه به ﭘاداش ”  رابطه وجود دارد.
• بین ” سبک تفکر شهودی ” با عامل ” مکانیزم های مفید ”  رابطه وجود دارد.
• بین ” سبک تفکر شهودی ” با عامل ” نگرش به تغییر ”  رابطه وجود دارد.
• بین ” سبک تفکر تحلیلی ” با عامل ” توجه به هدف ” رابطه وجود دارد.
• بین ” سبک تفکر تحلیلی ” با عامل ” ساختار ”  رابطه وجود دارد.
• بین ” سبک تفکر تحلیلی ” با عامل ” رهبری ”  رابطه وجود دارد.
• بین ” سبک تفکر تحلیلی ”  با  عامل ” توجه به ارتباطات ”  رابطه وجود دارد.
• بین ” سبک تفکر تحلیلی ” با عامل ” توجه به ﭘاداش ”  رابطه وجود دارد.
• بین ” سبک تفکر تحلیلی ” با عامل ” مکانیزم های مفید ”  رابطه وجود دارد.
• بین ” سبک تفکر تحلیلی ” با عامل ” نگرش به تغییر ”  رابطه وجود دارد.

[1] . Organizational climate.

[2] . Altman

[3].  Thinking style.

[4] . James & Jones

[5] . Muchinsky

[6] . Golian

[7] . Rousseau

[8]. Mental  Self-Government

[9]. Sternberg

[10] . Hayes & Allinson

[11] . Ausburn & Ausburn

[12] . Messick

[13] . Sternberg, & Grigorenko

[14] . Harrison & Bramson

[15] . Hodgkinson

[16] . Kirton

[17]  . Cools

[18] . Armstrong

. 98

5-2           نتیجه گیری.. 98

5-3           پیشنهادات… 99

6                فهرست منابع. 100

7                پیوست.. 103

 

 

فهرست جداول

جدول ‏2‑1 شواهد تجربی بین المللی درباره بازده کوتاه مدت سهام عرضه های عمومی اولیه. 28

جدول ‏2‑2 خلاصه فرضیات مطرح شده در مورد بازده سهام جدید (IPO) 40

جدول ‏2‑3 شواهد تجربی بین المللی درباره بازده بلند مدت غیرعادی سهام عرضه های عمومی اولیه در کشورهای مختلف دنیا 43

جدول ‏3‑1 لیست شرکت های نمونه تحقیق.. 68

جدول ‏3‑2 متغیرهای احتمالی تاثیرگذار بر بازده غیرعادی بلند مدت سهام. 77

جدول ‏4‑1 آمار توصیفی متغییرهای تحقیق.. 83

جدول ‏4‑2 میانگین بازده غیرعادی تعدیل شده بازار(MAAR‌) در یک روز بعد از تاریخ عرضه. 86

جدول ‏4‑3 میانگین بازده خرید و نگهداری تعدیل شده بازار(MABHR‌) 88

جدول ‏4‑4 روش ارزش نسبی( WR ) 90

جدول ‏4‑5 نتایج آزمون معناداری کل مدل رگرسیون. 93

جدول ‏4‑6 میزان معناداری هر یک از متغیرهای مدل. 94

جدول ‏4‑7 نتیجه گیری فرضیات فرعی.. 96

 

 

1       فصل اول: کلیات تحقیق

 

شامل:

• بیان مسئله
• هدف تحقیق
• اهمیت و ضرورت تحقیق
• فرضیات تحقیق
• واژه های کلیدی

 

1-1    بیان مسأله

شرکت‌ها پس از پذیرش در بازارهای بورس بنا بر قوانین و مقررات حاکم بر هر بازار اقدام به عرضه عمومی سهام خود می‌نمایند و با این کار قصد دارند که سرمایه مورد نیاز برای ادامه فعالیت و گسترش عملیات خود را تامین نمایند. به همین خاطر برای این شرکتها مهم است که قیمت تعیین شده برای سهام آنها نشان دهنده ارزش واقعی دارائیها و فرصت های توسعه و رشد آنها در آینده باشد.لذا مهارت در مورد ارزشیابی قیمت سهام و بازده ناشی از آنها در مورد سهام عرضه اولیه در اخذ تصمیمات مهم بوده و از شروط لازم برای موفقیت در بازارهای مالی دنیا است.

تحقیقات انجام شده توسط لیونکویست(2005) و لوفران و ریتر(2007) نشان می دهد پدیده بازده غیر عادی مثبت کوتاه مدت سهام عرضه های عمومی اولیه تقریباً در بورس اوراق بهادار کشورها وجود دارد. البته بازده غیر عادی مثبت کوتاه مدت سهام عرضه های اولیه در بازارهای سرمایه در حال توسعه در مقایسه با بازارهای سرمایه توسعه یافته، بیشتر است.(ایکر،2008) با این حال به اعتقاد بعضی از محققان از جمله براو و گوپرز(1997) ، فاما (1998)، کولی و سرت (2006) پدیده عملکرد منفی بلندمدت سهام عرضه های عمومی اولیه بر خلاف بازده غیر عادی مثبت کوتاه مدت، در بازارهای سرمایه مورد تایید قرار نگرفته و روش های اندازه گیری آن نیز مورد منازعه پژوهشگران مالی قرار دارد.به همین دلیل این مسئله به معمای عملکرد عرضه عمومی اولیه مشهور شده است.(ساهرمان و آگونگ،2011) مشخص است این نتایج علاوه بر مخدوش کردن عملکرد بازار و مفهوم کارایی آن، باعث ایجاد ضرر و زیان زیادی برای شرکتهای منتشر کننده سهام خواهد شد و نگرانیهائی در مورد خطرات سرمایه گذاری بلند مدت در سهام عرضه های اولیه و همچنین ابهامات و سوالاتی در رابطه با دلایل آن ایجاد کرده است و می تواند این هشدار را به سرمایه گذاران دهد که سرمایه گذاریهای بلند مدت در سهام عرضه های اولیه نمی تواند موقعیت سودآوری باشد و تنها موقعیت خرید کوتاه مدت می تواند باعث سودآوری شود.

اینگونه نتایج موجب شد تا زمینه این تحقیق فراهم شود و به دنبال این اهداف برویم که بازدهی بازار ثانویه عرضه های اولیه سهام بر اساس شاخص بازار چگونه است؟، آیا بازده سهام عرضه های عمومی اولیه بورس اوراق بهادار تهران همانند سهام عرضه های عمومی اولیه بورس اوراق بهادار برخی کشورها ، در بلند مدت در مقایسه با پرتفوی بازار بازده کمتری عاید سرمایه گذاران خود می سازند یا خیر؟، اگر سهام عرضه های عمومی اولیه در بورس اوراق بهادار تهران بازده کمتری در بلندمدت برای خریداران خود ایجاد می کنند، چه عامل یا عواملی در شکل گیری این پدیده می تواند موثر واقع شوند؟

برای محاسبه بازده بازار ثانویه عرضه های اولیه از سه روش مختلف استفاده شده است. روش بازده غیرعادی تعدیل شده بازار[3] برای محاسبه بازده کوتاه مدت به کار گرفته شده است. برای محاسبه بازده بلند مدت نیز از معیار بازده خرید و نگهداری تعدیل شده[4] و روش ثروت نسبی[5]استفاده شده است. همچنین برای شناسایی عوامل تاثیرگذار بر بازده بلند مدت بازار ثانویه از روش رگرسیون مقطعی چند متغیره[6]و آزمونهای آماری متناسب با آن استفاده شده است.

این تحقیق درصدد است به این سوال پاسخ دهد که ” بازده بازار ثانویه عرضه های اولیه سهام براساس شاخص بازار در بورس اوراق بهادار چگونه است؟”

 

1-2    هدف های تحقیق

 

هدف اصلی:

• تعیین بازده بازار ثانویه عرضه های اولیه سهام بر اساس شاخص بازار در بورس اوراق بهادار تهران از سال 1383-1388
• شناسایی متغییرهای تاثیر گذار بر بازده بلند مدت بازار ثانویه سهام در بورس اوراق بهادار تهران از سال 1383-1388

 

هدف های فرعی:

1-2- شناسایی تاثیر عمر شرکت بر بازده بلند مدت بازار ثانویه سهام در بورس اوراق بهادار تهران از سال 1383-1388

2-2- شناسایی تاثیر اندازه شرکت بر بازده بلند مدت بازار ثانویه سهام در بورس اوراق بهادار تهران از سال 1383-1388

3-2- شناسایی تاثیر نسبت اهرمی شرکت بر بازده بلند مدت بازار ثانویه سهام در بورس اوراق بهادار تهران از سال 1383-1388

4-2- شناسایی تاثیر نسبت قیمت به ارزش دفتری شرکت بر بازده بلند مدت بازار ثانویه سهام در بورس اوراق بهادار تهران از سال 1383-1388

5-2- شناسایی تاثیر بازده کوتاه مدت بر بازده بلند مدت بازار ثانویه سهام در بورس اوراق بهادار تهران از سال 1383-1388

6-2- شناسایی تاثیر دوره گرم و سرد بر بازده بلند مدت بازار ثانویه سهام در بورس اوراق بهادار تهران از سال 1383-1388

 

1-3    اهمیت و ضرورت تحقیق

الف)اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ نظری

1. تا بحال تحقیقی در زمینه بازده بازار ثانویه عرضه های اولیه در ایران از روش مورد استفاده در این تحقیق انجام نشده است.
2. تا بحال تحقیقی در زمینه بازده بلند مدت عرضه های اولیه در ایران در بازه زمانی مورد استفاده در این تحقیق انجام نشده است.
3. این تحقیق به افزایش دانش مالی در حوزه بازار سرمایه کمک می کند.

ب) اهمیت و ضرورت تحقیق از لحاظ کاربردی

1. این تحقیق به شناسایی عوامل موثر بر بازده بلند مدت بازار ثانویه عرضه های اولیه سهام کمک می کند.
2. این تحقیق به بهبود تصمیم گیری و ارزیابی کلیه فعالان در بازار سرمایه کمک می کند.
3. این تحقیق شفافیت و کارایی بازار بورس اوراق بهادار تهران را بررسی می کند.
4. این تحقیق روش های قیمتگذاری عرضه اولیه را بررسی می کند.

 

1-4    فرضیه ها  یا سؤال های تحقیق

فرضیه اصلی:

1- بین بازدهی بازار ثانویه عرضه های اولیه سهام با بازده بازار تفاوت وجود دارد.

2- متغییرهای عمرشرکت،اندازه شرکت،نسبت اهرمی شرکت،نسبت قیمت به ارزش دفتری شرکت،بازده کوتاه مدت و دوره سرد و گرم بازار بر بازده بلندت مدت عرضه های اولیه تاثیر دارند.

فرضیه های فرعی:

1-2- عمر شرکت در زمان عرضه بر بازده بلند مدت عرضه های اولیه تاثیر دارد.

2-2- اندازه شرکت در زمان عرضه بر بازده بلند مدت عرضه های اولیه تاثیر دارد.

3-2- نسبت اهرمی شرکت در زمان عرضه بر بازده بلند مدت عرضه های اولیه تاثیر دارد.

4-2- نسبت قیمت به ارزش دفتری شرکت در زمان عرضه بر بازده بلند مدت عرضه های اولیه تاثیر دارد.

5-2- بازده کوتاه مدت بر بازده بلند مدت عرضه های اولیه تاثیر دارد.

6-2- دوره گرم و سرد در زمان عرضه بر بازده بلند مدت عرضه های اولیه تاثیر دارد.

1-5    تعریف عملیاتی واژگان کلیدی تحقیق

عرضه عمومی اولیه[7] : به عرضه سهام شرکتها به عموم مردم برای اولین بار و بدون سابقه قبلی قیمتگذاری و معامله در بورس اطلاق می شود.(علی خادمی 10:1388)

بازار ثانویه: بازاری است که اوراق بهادار منتشر شده قبلی، مجددا خرید و فروش می گردد. .(رضا راعی 44:1389)

بازده سهام : منظور از بازده سهام مجموعه مزایایی است که در طول یک سال مالی به یک سهم تعلق می گیرد. .( تهرانی 1385: 30 )

بازدهی بلند مدت عرضه اولیه: بازدهی سهام عرضه شده در بورس اوراق بهادار پس از اولین عرضه تا 36 ماه بعد از آن.(مهرانی،1389)

بازده کوتاه مدت(اولیه) عرضه اولیه: بازدهی سهام عرضه شده در بورس اوراق بهادار در اولین روز پس از عرضه.(باقرزاده،1388)

بازدهی شاخص بازار : بازدهی شاخص قیمت و بازده نقدی در طول دوره ای که بازده عرضه های اولیه محاسبه می شود. (باقرزاده،1388)

عمر شرکت : فاصله زمانی بین تاریخ تاسیس شرکت و تاریخ ورود به بورس بر حسب سال.(سشادو و پاربینا ،2010)

اندازه شرکت : تعداد سهام منتشره و در دست سهامداران ضرب در میانگین قیمت سهام در اولین روز معامله.(سشادو و پاربینا ،2010)

نسبت اهرمی[8] : حاصل تقسیم مجموع بدهیها به حقوق صاحبان سهام.(سشادو و پاربینا ،2010)

دوره گرم عرضه اولیه[9]: دوره هایی که تعداد عرضه عمومی اولیه در بازار زیاد است. (سشادو و پاربینا ،2010)

دوره سرد عرضه اولیه[10]: دوره هایی که تعداد عرضه عمومی اولیه در بازار کم است. (سشادو و پاربینا ،2010)

خصوصی سازی: خصوصی سازی عبارتست از انتقال مالکیت بخش دولتی به بخش خصوصی.( آخوندی 1386 : 11 )

بورس اوراق بهادار[11]  : بورس اوراق بهادار به معنی یک بازار متشکل و رسمی است که در آن خرید و فروش سهام شرکتها یا اوراق قرضه دولتی یا موسسات معتبر خصوصی تحت ضوابط و قوانین و مقررات خاصی انجام می شود.( آریا 1389: 265 )

اوراق بهادار: ورقه بهادار سند یا مدرکی است مبنی بر داشتن حق ادعا نسبت به درآمد یا دارایی های یک موسسه. .( علی خادمی 1388: 9 )

بازار کارا: بازاری است که در آن اطلاعات موجود بلافاصله بر قیمت اوراق بهادار تاثیر می گذارد. ( تهرانی 1387: 18 )

 

1-Underpricing

2 -Underperformance

[3] – Market Adjusted Abnormal Return

[4] – Market Adjusted Buy and Hold Return

[5] – Wealth Relative

[6] – Cross-Sectional Ordinary Least Squares (OLS)

[7] – Iinitial Public Offering

[8] –Leverge

[9] – Hot IPO Period

[10] – Cold  IPO Period

[11] – Exchange Stock

همانطور که بیان شد، مشتری عاملی کلیدی و محوری در تقویت چابکی سازمان قلمداد می­ شود. تغییر، باثبات ترین مشخصه­ای است که می­توان برای دنیای کنونی کسب وکار معرفی کر د(الفت، زنجیرچی، 1389). امروزه شرکت ها با رقابتی بسیار شدید رو به رو هستند که از تغییرات تکنولوژیکی و تغییر در تقاضای مشتریان ناشی می­ شود. این وضعیت باعث زیر سؤال رفتن صحت مدل­های سنتی مدیریت شده است( جعفرنژاد و درویش،1388). شرکت­ها باید به طور مؤثر بر تغییرات مستمر و غیرمنتظره و همچنین چالش­های جدید مشتریان با هزینه اندک فایق آیند؛ بنابراین، توانایی واکنش سریع و اثربخش ، رقابت مبتنی بر زمان و تأمین نیازهای مشتری، مشخصه­ی قطعی رقابت جویی شده است. در واقع چابکی ضرورتی برای بقا در مقابل رقبا، تحت محیط­های متغیر برای برخورد با چالش­های تحویل سریع محصولات و خدمات، کیفیت و رضایت مشتری است(صدیقه و محفوظی،1389). توانایی پاسخگویی سریع به تغییرات بازار، چابکی نامیده می­ شود که امروزه عامل اصلی بقای بنگاه­ها تلقی می­ شود(محمدی و امیری،1391).

همچنین شایان ذکر است که در این تحقیق منظور از چابکی استراتژیک همان چابکی سازمان می­باشد.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-2-  تعریف مساله

گرایش بازار به طور کلی بیانگر پاسخ یک شرکت به نیازهای فعلی بازارش است (چانگ[1]، 2011). نارور[2] و اسلاتر[3] (1990) گرایش بازار را به این صورت تعریف کردند: “فرهنگ سازمانی­ای که به موثرترین و کاراترین شکل، رفتارهای ضروری جهت ایجاد ارزش افزوده برای خریداران و در پی آن عملکرد بالاتری برای کسب و کار را به وجود می­آورد. “بازارگرایی نه تنها برای خارج از سازمان بلکه در داخل سازمان و نه تنها در بازارهای داخل یک کشور و بلکه در بازارهای بین المللی و جهانی هم مورد توجه می­باشد (لی و همکاران، 2006). تمرکز بر نیازهای مشتری به شرکت این اجازه را می­دهد تا ارزش افزوده بالاتری را تأمین کرده و بدین ترتیب منجر به سطوح بالاتری از رضایت مشتری می­ شود (دیبرل[4]، 2011). یک سازمان بازارگرا با نظارت مستمر بر نیازهای مشتریان، سعی در جلب رضایت آنها به وسیله اصلاح خروجی­های خود با حفظ سود قابل قبول می­نماید (کوهلی[5] و جاروسکی[6] ،1990، نارور و اسلاتر، 1990).

از طرفی دیگر به­ کارگیری چابکی استراتژیک[7] در سازمان­ها، راهبردی برای موفقیت در محیط­های رقابتی و نامطمئن امروزی است. بنابراین چابکی استراتژیک در محیط­های فوق رقابتی امروز بسیار نیاز است. مفهوم چابکی برای اولین بار توسط ناگل و داو[8](1992) در مؤسسه­ی آیوکوک معرفی شد. همانطور که سازمان­ها در محیط­هایی متلاطم فعالیت می­کردند، این مفهوم توجه زیادی را به خود جلب نمود و سازمان­ها اهمیت پاسخگویی سریع به نیازها و تقاضاهای متغیر محیطی با روش­های کارآمد هزینه­ای را دریافتند.(سیگور و همکاران[9]، 2000). گلدمن و همکاران[10](1995) بیان نمودند”سازمانی چابک نامیده می­ شود که بتواند به طور سودآوری در محیط متلاطم با نیازهای متغیر و غیر قابل پیش ­بینی امروزی فعالیت نماید. بنابراین چابکی راهی است برای مدیریت سازمان­ها که با یک واکنش سریع و موثر به بازارهای در حال تغییر از طریق تولید محصولات و خدماتی که مشتری محور است، عمل می­نماید و به ابزاری برای رقابت تبدیل شده است.(ژانگ و شریفی[11]، 2007). سازمان­های چابک با تغییر، عدم قطعیت و غیرقابل پیش بینی بودن محیط کسب و کارشان و پاسخ مناسب دادن به این تغییرات عجین شده ­اند. در بر داشتن استراتژی­ های چابکی برای سازمان­ها منافعی دارد مانند پاسخ­هایی سریع و مؤثر به نیازهای در حال تغییر بازار، قابلیت سفارشی کردن محصولات و خدمات تحویل داده شده به مشتری، هزینه های تولید کاهش یافته، افزایش رضایت مشتری و حذف فعالیت­هایی که ارزش افزوده­ای ایجاد نمی­ کنند.(سافورد؛گوش و مورثی[12]،2006).

بنا بر تحقیقات انجام شده، توانایی شناسایی تغییرات ایجاد شده در نیازهای مشتریان از طریق بازارگرایی، پیش­زمینه­ای ضروری در توانایی برای پاسخ به این تغییرات است. بهبود برنامه­ های چابکی، برای توسعه­ قابلیت ­های سازمانی جهت پاسخ سریع و مؤثر به تغییرات ایجاد شده در نیازهای مشتری، طراحی شده است(زلباست، گرین جی آر؛ ابشایر و ساوور[13]؛ 2010). براون شیدل و سوره(2009) در تحقیق خود دریافتند که بازارگرایی بطور غیرمستقیم از طریق انسجام سازمانی بر چابکی اثر می­گذارد. لین(2004) دریافت که بازارگرایی بطور مثبتی بر شبکه­ نوآوری چابکی اثر می­گذارد. زلباست و همکاران(2010) در تحقیق خود دریافتند که بازارگرایی بطور مستقیم و مثبت بر تولید به موقع، مدیریت کیفیت جامع و چابکی تولید، اثر می­گذارد. در این پژوهش، چابکی استراتژیک معادل چابکی سازمانی در نظر گرفته می­ شود.

همچنین بنابر مطالعه­ پیشینه­ی تحقیق، دریافت شد که تحقیقات متعددی به بررسی رابطه­ میان فرهنگ سازمانی و روش­های چابک پرداخته­اند(رابینسون و شارپ[17]،2005؛ شرهی و کاروسکی[18]،2007؛ استرود و هاف و ترتیاکو[19]،2009؛ تولفو و وازلاویک[20]،2008).  جوهان لیواری و نتا لیواری[21] (2011) به بررسی رابطه­ فرهنگ سازمانی و روش­های چابک پرداختند و به این نتیجه رسیدند که هر فرهنگی به جز فرهنگ سلسله مراتبی، کاربرد روش­های چابک را افزایش می­دهد. جیم

 شفیلد و جولین لمتایر[22](2013) بیان می­ کنند که توسعه­ برنامه­ های چابکی توسط محیط سازمان( فرهنگ سازمانی) و توانمندی اعضای سازمان، تحت تأثیر قرار می­گیرد.

بنابراین با توجه به اینکه فرهنگ سازمانی بر دو متغیر بازارگرایی و چابکی اثرگذار است و از طرفی بازارگرایی بر چابکی نیز تأثیر دارد، در این تحقیق بر آن شدیم که به بررسی رابطه­ بازارگرایی و چابکی و نقش تعدیل­گر فرهنگ سازمانی بپردازیم.

در این فصل به مباحث کلی پژوهش شامل اهداف، فرضیات و سؤالات تحقیق و مباحث دیگری از قبیل تعریف واژگان پرداخته می­ شود.

1-3-  اهمیت و ضرورت تحقیق

1-4-  اهداف تحقیق

هدف اصلی این تحقیق” تعیین تأثیر بازارگرایی بر چابکی استراتژیک با تأکید بر فرهنگ سازمانی در صنعت دارو” می­باشد و در این راستا اهداف فرعی عبارتند از:

1. تعیین وضعیت چابکی استراتژیک در صنعت دارو؛
2. تعیین وضعیت بازارگرایی در صنعت دارو؛
3. تعیین وضعیت فرهنگ سازمانی در صنعت دارو.

1-5-  سؤال­های تحقیق

آیا بازارگرایی چابکی استراتژیک را  در صنعت دارو تحت تأثیر قرار می دهد؟

آیا فرهنگ سازمانی، چابکی استراتژیک را  در صنعت دارو تحت تأثیر قرار می دهد؟

1-6-  فرضیه ها/ پیش فرض ها

1-6-1-  فرضیه ­های اصلی

1. بازارگرایی[23]، چابکی استراتژیک سازمان را در صنعت دارو تحت تأثیر قرار می­دهد.

   • مشتری گرایی[24]، چابکی استراتژیک در صنعت دارو را تحت تأثیر قرار می­دهد.
   • رقابت مداری[25]، چابکی استراتژیک را در صنعت دارو تحت تأثیر قرار می­دهد.
   • هماهنگی بین بخشی[26] ، چابکی استراتژیک را در صنعت دارو تحت تأثیر قرار می­دهد.
2. فرهنگ سازمانی، رابطه ی بین بازارگرایی و چابکی استراتژیک را تحت تأثیر قرار می­دهد.

[1] – Chung

[2] – Narver

[3] – Slater

[4] – Dibrell

[5] – Kohli

[6] – Jaworski

7-Strategic agility

8-Nagl & Dove

9-Siegore

1-Goldman

2-Zhang & Saarifi

3-P.M.Swafford, S.Ghosh, N.Murthy

4- Pamela J. Zelbst, Kenneth W. Green, Jr, Roger D. Abshire, Victor E. Sower

[14] – Hill Charles

[15] –Schein

[16] – Gebhardt et al

[17]– H. Robinson, H. Sharp

[18] -B. Sherehiy, W. Karwowski, J.K. Layer

[19] – D.E. Strode, S.L. Huff

[20] – C. Tolfo, R.S. Wazlawick

[21] – Juhani Iivari, Netta Iivari

[22] – Jim Sheffield , Julien Lemétayer

1-Market-Orientation

2-Customer-Orientation

3-competieor-Orientation

4-Interfunctional-Coordination