تاثیرسرمایه فکری،نوآوری واستراتژی سازمانی بر عملکرد مالی |
:
امروزه یکی از دغدغههای اساسی مدیران درک افق آینده شرکت و فرایند ایجاد ارزش از طریق داراییهای نامشهود است در واقع درک سرمایه فکری یا داراییهای نامشهود یک ضرورت تلقی میشود زیرا منابع نامشهودی مانند تحقیق و توسعه، ارتباطات، مهارتها و ظرفیت نوآوری موجب خلق ارزش شده و پایه اساسی مزیت رقابتی شرکتها و عملکرد تجاری برتر آن ها میباشند در جوامع دانشمحور کنونی اهمیت بازده سرمایه فکری به کار گرفتهشده بسیار بیشتر از بازده سرمایههای مالی به کار گرفته شده است؛ این بدان معنا است که در مقایسه با سرمایه فکری، نقش و اهمیت سرمایههای مالی در تعیین قابلیت سودآوری پایدار کاهش چشمگیری یافته است. (شماخی، حبیبی،1393، ص 58)
سرمایه فکری در واقع بخش مهمی از داراییهای شرکت بیمه را تشکیل میدهند و در سالهای اخیر تلاشهایی برای شناخت و بهرهبرداری بهتر از این داراییها صورت گرفته است. بررسی تغییرات برخی شاخصهای منتخب سرمایه فکری در سالهای اخیر در سطح شرکتهای بیمه نشان میدهد برخی روند افزایشی، برخی کاهشی و برخی تغییرات نامنظمی را تجربه کردهاند. البته سرمایه فکری آنگاه تبدیل به یک دارایی استراتژیک برای شرکت میشود که در عملکرد رقابتی آن موثر باشد. (ذاکری و همکاران،1394، ص 2)
1-2) بیان مساله:
در دنیای امروز که فضای تجاری بیشتر از گذشته رقابتی و غیرقابلپیشبینی شده، شرکتها برای ماندگاری و حوصل به اهداف تجاری ناچار به استفاده از رویکردهای متعالی و توسعهی شایستگیها و قابلیتهای خود در مواجهه با عدم اطمینان هستند. صنعت بیمه از جمله صنایع تأثیرگذار بر صنایع مختلف میباشد. از نظر سند نهایی چشمانداز بیستساله، صنعت بیمه کشور در بازار، به گونهای باشد که با سرمایهگذاریهای لازم و تاکید بر دانشمحوری به کسب مزیت رقابتی پایدار بپردازد. (حبیبی، مهرانی،1392، ص 4-3)
صنعت بیمه ایران در افق 1404 صنعتی است اقتصادی، عدالت محور، پایدار، سالم و قابلاعتماد، برخوردار از اخلاق حرفهای و عجین شده با جامعه که اطمینان را برای روند طبیعی زندگی آحاد مردم ایران و چرخه فعالیتهای اقتصادی (کشاورزی، صنعتی و خدماتی) کشور به شیوهای آسان، سریع و مشتری مدار با کمترین هزینه و به شکلی همهجانبه تأمین نموده است. (کریمی،1392، ص 199)
امروزه شرکتها با رقابت شدیدتری نسبت به گذشته مواجهاند و عملکرد مالی قوی هدف اصلی هر نهادی است. پس هر سازمانی میخواهد با روشهای مختلف عملکرد مالی خود را افزایش دهد. در سالهای اخیر، مزیت رقابتی محور استراتژی های رقابتی قرار گرفته است. شرکتها برای بهبود عملکرد و مقابله با رقبا، باید دارای مزایای رقابتی باشند تا بتوانند در شرایط پیچیده، عملکردی برتر داشته و خود را در بازارها حفظ نمایند. یکی از مشکلاتی که هم اکنون اکثر شرکتها و خصوصاً شرکتهای بیمه با آن مواجه هستند عملکرد مالی آن ها چندان مناسب نیست. (رزاقی،1393، ص 2)
امروزه در صنعت بیمه به دلیل ورود شرکتهای متعدد بخش خصوصی، شرایط رقابتی ویژهای حکمفرما شده است به طوری که شرکتهای با عملکرد و توان رقابتی بالا، قادر به ادامه حیات خواهند بود، بنابراین ضرورت دارد تا این شرکتها ضمن ارزیابی عملکرد خود نسبت به سایر شرکتها، با شناسایی نقاط ضعف عملکرد زمینه را برای بهبود مستمر خود فراهم نمایند. (ایوبی و همکاران،1391، ص 202)
ما در این تحقیق سعی بر این داریم که ابزارهایی برای افزایش عملکرد مالی بیمه ایران معرفی کنیم که ازجمله آن سرمایه فکری، نوآوری سازمانی واستراتژی سازمانی می باشد.
ما به دنبال این امر هستیم که تأثیر استراتژی سازمانی بر بهبود عملکرد مالی شرکت بیمه ایران را بررسی کنیم این بعد (مالی) شامل عملکرد بازار میباشد. مثلاً سوددهی، رشد و رضایت مشتری برای رسیدن به مزیت رقابتی و بهبود عملکرد مالی نگرش استراتژیک نیازمند میباشد.
شرکت بیمه ایران از چالش مذکور مستثنی نیست مخصوصاً با توسعه کمی و کیفی شتابانی که در سالهای اخیر در حوزه صنعت بیمه رخ داده است و در ایران پژوهشهای چندانی در مورد بررسی استراتژی سازمانی بر عملکرد مالی صورت نگرفته است. هدف ما در این تحقیق تأثیر استراتژی سازمانی بر عملکرد مالی شرکت بیمه ایران و همچنین ارائه راه حل های مناسب برای تصمیمگیریها و برنامهریزی بهتر میباشد تا بدین طریق شرکت بیمه ایران بتواند در این محیط پر تلاطم و پر از رقیب در حوزه بیمه به حیات خود ادامه دهد و خود را برای تغییرات آتی آماده سازد. (نداف، سهامی،1393، ص 4)
حال اینکه ما در تحقیق حاضر به دنبال این هستیم که آیا سرمایه فکری، نوآوری سازمانی واستراتژی سازمانی بر عملکرد مالی بیمه ایران استان گیلان تاثیر مثبت ومعناداری دارد؟
1-3) اهمیت و ضرورت اجرای تحقیق:
اتخاذ استراتژی های مناسب در سازمانها، عنصری تأثیرگذار و ضروری در نحوه عملکرد سازمانهاست. از راههای افزایش شناخت از نحوه کار استراتژی در شرکتهای بیمه، شناسایی استراتژی هایی است که شرکت بیمه ایران آن ها را به کار بستهاند و در نهایت تعیین استراتژیهای که کاربرد آن منجر به عملکرد بهتر در صنعت بیمه ایران گردیده است. (مظلومی و همکاران، 1391، ص 2)
1-4) اهداف تحقیق:
اهداف اصلی
- سنجش تأثیر شاخص سرمایه فکری بر عملکرد مالی بیمه ایران
- سنجش تأثیر شاخص نوآوری سازمانی بر عملکرد مالی بیمه ایران
- سنجش تأثیر استراتژی سازمانی بر عملکرد مالی بیمه ایران
اهداف فرعی
- سنجش تأثیر شاخص سرمایه فکری بر نوآوری سازمانی در شرکت بیمه ایران
-
- سنجش تأثیر شاخص نوآوری سازمانی بر استراتژی سازمانی در شرکت بیمه ایران
- سنجش تأثیر شاخص سرمایه فکری بر استراتژی سازمانی در شرکت بیمه ایران
1-5) چارچوب نظری تحقیق:
چارچوب نظری بنیانی است که تمامی پژوهش بر آن استوار میشود. این چارچوب شبکهای است منطقی، توصیفی و پرورده مشتمل بر روابط موجود متغیرهایی که در پی اجرای فرایندهایی چون مصاحبه، مشاهده و بررسی پیشینه شناساییشدهاند. این متغیرها ناگزیر با مسئله پژوهش مرتبطاند. پس از شناسایی متغیرهای مناسب باید شبکهای از روابط میان متغیرها تدوین شود تا بتوان فرضیههای مرتبط با آن ها را پدید آورد و سپس آزمود. بر پایه نتایج آزمون فرضیهها (که متضمن تأیید یا عدم تأیید است)، درجه حل شدن مشکل به یاری یافتههای پژوهش آشکار میشود. بدین ترتیب چارچوب نظری گام مهمی در فرایند پژوهش به شمار میآید. (سکاران، 1392، ص 94)
مدل مفهومی استفادهشده در این پژوهش بر اساس مدل ادنان کالکان و همکاران 2014 میباشد و بر اساس آن میتوان پاسخ داد که رابطه معناداری بین سرمایه فکری، نوآوری و استراتژی سازمان بر عملکرد مالی شرکت وجود دارد. تأثیر متغیر سرمایه فکری بر نوآوری سازمانی بر اساس پژوهش مین لو کوین و لیانگ هانگ 2014، تأثیر نوآوری سازمانی بر استراتژی سازمانی بر اساس پژوهش سالونک و همکاران 2011، وتاثیر سرمایه فکری بر استراتژی سازمانی بر اساس پژوهش ابدل زاده و همکاران بررسی شده است.
) متغیرهای تحقیق و تعاریف آن
اکنون با توجه به مبانی نظری، اهداف و فرضیات تعیینشده، متغیرهای این پژوهش به دو دسته تقسیم میشوند:
متغیرهای مستقل و متغیرهای وابسته
متغیرهای مستقل در این تحقیق سرمایه فکری، نوآوری، استراتژی سازمان که هدف اصلی این پژوهش سنجش تأثیر این متغیرها در عملکرد مالی شرکت است. بر این اساس متغیر وابسته در این تحقیق عملکرد مالی شرکت میباشد.
1-6-1) تعاریف مفهومی متغیرها
سرمایه فكری:
سرمایه فکری روش سازمانها برای ایجاد ارزش از طریق منابع پولی، غیر پولی، مادی و غیرمادی است که قابل تعیین (شناختن)، استفاده (بهرهبرداری)، سنجش (ارزیابی، نظارت) و مدیریت به طور شایسته است. (Gogan,et al, 2014,p 729)
نوآوری:
نوآوری کلمهای مرکب از نو+ آوری است. واژه نو به معنی تازه، جدید در مقابل کهنه و کهن مطرح شده است. همچنین در تعریفی به معنی عمل نوآور، ابتکار، ابداع و بدعتگذاری آمده است. در علم مدیریت، واژه نوآوری از نظر اصطلاحی به معنی فرایند کسب اندیشهای خلاق و تبدیل آن به محصول، خدمت یا یک روش عملیاتی مفید است. نوآوری سازمانی قبول یک ایده یا رفتار که برای صنعت، بازار یا محیط عمومی سازمان تازگی دارد، معنی شده است. (صحت، محمد پور، 1392، ص 6)
استراتژی:
واژه استراتژی بر گرفته از لغت یونانی استراتژوس به معنای فرماندهی ولغات هم خانواده آن نظیر استراتژم[1] به معنای تدبیر یا عمل فرمانده و استراتوس[2] به معنای ارتش است ومعادل یونانی کلمه استراتژی، واژه استراتژیک به معنای دانش ژنرال (فرمانده) می باشد. ریشه یونانی این مفهوم به معنای راهبری وفرماندهی نظامی است اما مفهوم «هنر جنگ» که توسط سون تزو مطرح شد، معنای اولیه استراتژی است. در واقع، ای معنا از استراتژی که نخستین بار توسط سون تزو در کتاب هنر جنگ مدون گردید، کانونی ترین حلقه تعریف استراتژی را شکل می دهد. (خلیلی، 1391، ص 115_113)
عملكرد مالی:
عملکرد در لغت حالت یا کیفیت کارکرد، عملکرد را مقبولیت نتایج برای مشتریان سازمان وهمچنین ارزشیابی چگونگی مدیریت سازمان ها وارزش آفرینی آن ها برای مشتریان ودیگر ذینفعان. (رهنورد، 1390، ص 79)
1-6-2) تعریف عملیاتی متغیرها
در تعاریف عملیاتی برای معین کردن مفاهیمی که در حیطهی ذهنی و احساسی و نگرشی قرار دارند بسیار مهم هستند. عملیاتی کردن یک مفهوم یا تعریف عملیاتی آن از طریق دقت در ابعاد و خصوصیات رفتاری متعلق به آن مفهوم و طبقهبندی کردن آن ابعاد به عناصر قابلمشاهده و قابل اندازهگیری میسر است. تعریف عملیاتی با مشخص کردن اینکه پژوهشگر برای اندازهگیری متغیر، باید چه کاری انجام دهد متغیر را تعریف میکند و به آن مفهوم میدهد. (دلاور، 1391، ص 43)
سرمایه فکری:
مجموعهای از عناصر شامل دانش و مهارت کارکنان، فرهنگسازمانی، ارتباط با ذینفعان، شهرت و تصویر سازمان، فناوری و حقوق و مالکیت معنوی که موجب ارتقای سطح دانش کارکنان و بهبود عملکرد آن ها میشود. تعریف عملیاتی سرمایه فکری در این تحقیق با توجه به مؤلفههای سرمایه انسانی، سرمایه سازمانی و سرمایه مشتری میباشد. سؤالات 29_14 پرسشنامه مربوط به این متغیر است.
نوآوری سازمانی:
ایجاد دانش و ایدههای جدید برای بکار بردن و تسهیل نتایج کسبوکار جدید، توسعه یا پذیرش یک ایده یا رفتار در عملیات سازمانی است که برای کل سازمان جدید و نو است. تعریف عملیاتی نوآوری سازمانی در این تحقیق با توجه به مؤلفههای اثربخشی نوآوری محصول، اثربخشی فرایند و کارایی نوآوری سنجیده شده است. سؤالات 13-1 پرسشنامه مربوط به این متغیر است.
استراتژی سازمانی:
استراتژی شامل اهداف و سیاستهای بلندمدت و پایهای است و مجموعهای از فعالیتهای وسیع و مرتبط، برای رسیدن به آن اهداف است اهداف پایهای و فعالیتهای وسیع، بر اساس نقاط قوت و ضعف سازمان یا نهاد در رابطه با فرصتها و تهدیدهای بیرونی، تنظیم میشود. تعریف عملیاتی استراتژی سازمانی در این تحقیق با توجه مؤلفههای مزیت رقابتی، رهبری هزینه و مزیت سازمانی سنجیده شده است. سؤالات 40-30 پرسشنامه مربوط به این متغیر است.
[سه شنبه 1400-05-05] [ 09:16:00 ب.ظ ]
|