بررسی دلایل عدم گرایش عمومی به شبکه های اجتماعی بومی |
 |
، به تعریف شبکه ارتباطی می‌پردازیم: هرگاه یک فرایند ارتباطی به لااقل یک فرایند ارتباطی دیگر متصل شود، یک شبکه ارتباطی‌ایجاد می‌شود.
در بین‌این شبکه‌های متعدد تعدادی هستند که گوی رقابت را از سایرین ربوده‌اند و بیشترین کاربران را در سرتاسر دنیا به خود اختصاص داده‌اند.
شبکه‌های فیس بوک، توییتر، وایبر، لاین، تانگو از جمله شبکه‌های پر مخاطب در جهان و در کشور ما می‌باشند.در کشور ما هم‌این شبکه‌ها با گرایش بی‌نظیری از طرف مخاطبان شبکه‌های اجتماعی مواجه شده‌اندو‌این در حالی است که شبکه‌های بومی‌و‌ایرانی مانند قاصدک وکلوپ در‌ایران وجود دارند که با توجه به همگونی بیشتر به فرهنگ‌ایرانی، اما مورد گرایش قرار نگرفته‌اند.
اما بواقع چه عاملی باعث عدم گرایش از شبکه‌های اجتماعی بومی شده است. شبکه‌هایی که از نظر امکانات تفاوت چشمگیری با نوع مشابه خارجی خود ندارند اما در میزان مخاطبانشان تفاوت چشمگیری را دارند.در‌این تحقیق سعی شده است که عوامل موثر بر عدم گرایش عمومی‌به شبکه‌های اجتماعی بومی‌ر بین کاربران‌اینترنتی شبکه‌های اجتماعی منطقه 2 تهران بررسی شود.
1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق:
نکته مهم و قابل تامل‌اینجاست که در‌این بین جایگاه شبکه‌های اجتماعی بومی کجا قرار دارد؟ چند در صد از کاربران‌ایرانی شبکه‌های اجتماعی از شبکه‌های داخلی استفاده می‌کنند؟ و چرا صاحبان رسانه‌ها و سیاستمداران و تصمیم گیرندگان عرصه ارتباطات از قدرت شبکه‌های داخلی و احیاء آنها غافل هستند؟
در کنار موارد فوق بحث فیلترینگ تعدادی از شبکه‌های اجتماعی خارجی مطرح است که با وجود آن همچنان بر مخاطبانشان در‌ایران افزوده می‌شود و نکته دیگر نگرانی بسیاری از والدین‌ایرانی از عضویت فرزندانشان در‌این شبکه‌هامی‌باشد که نوعی تهدید برای آنها محسوب می‌شود.
در‌اینجا اهمیت شبکه‌های اجتماعی بومی بیشتر از پیش مشخص می‌شود، اگر‌این شبکه‌ها رونق گرفته و توجه مخاطبان‌ایرانی را به خود جلب کنند میتوان محیطی امن و اخلاقی را همراه با امکانات مشابه‌ایجاد نمود و میتوان از فرهنگ بومی‌و ارزشهای اخلاقی هم به نوعی حراست کرد. اما تا کنون شبکه‌های اجتماعی بومی بطور گسترده نتوانسته‌اندتوجه مخاطبان‌ایرانی خود راجلب کنند و عرصه را برای شبکه‌های اجتماعی خارجی خالی کرده‌اند.
دغدغه والدین، نگرانی برنامه‌ریزان و سیاستمداران، نشر اطلاعات شخصی در خارج از کشور و لزوم‌ایجاد فضای کسب و کار برای تولید‌کنندگان محتوا و برنامه‌های کاربردی بومی‌و بسیاری از مسائل امنیتی و حقوقی‌ایجاد می‌کند، که محققان در زمینه‌این موضوع که چرا کاربران‌ایرانی به سمت شبکه‌های ارتباطی بومی‌نمی‌روند، تحقیقی جامع انجام دهند. ما نیز بنا داریم در یک جامعه کوچک آماری علل عدم گرایش به شبکه‌های بومی‌و‌اینکه چه سازوکارهائی می‌تواند زمینه ورود به‌این شبکه‌ها را برای کاربران‌ایرانی جذاب‌‌تر نماید را بررسی کنیم.
1–4 مرور ادبیات و سوابق مربوطه:
الف:تحقیقات داخلی:
با توجه به‌اینکه موضوع تحقیق جدید می‌باشد، تحقیقات کمی در‌این زمینه انجام شده است . در ذیل به اهم آنهامی‌پردازیم:
ب-تحقیقات خارجی:
1–5 چارچوب نظری تحقیق
با توجه به ماهیت و فرضیه‌های پژوهش از نظریات ذیل در‌این پژوهش استفاده شده است.
1-5-1 نظریه استفاده و خوشنودی(الیهو کاتز)
شاید بتوان گفت که استفاده از شبکه‌های اجتماعی نوعی نیاز را که در مخاطب وجود دارد وارضا نشده است را ارضا می‌کند.نیازهایی در هر یک از ما وجود دارد که بصورت نهفته می‌باشدواین رسانه‌هاآنها را آشکار کرده و در نهایت به آنها پاسخ می‌هند.در‌این زمینه میتوان از نظریه استفاده و خوشنودی الیهو کاتز استفاده کردکه تاکید آن بر ارضا نیازهای سرکوب شده مخاطبان می‌باشد.
باور به‌اینکه استفاده از رسانه به خرسندی‌ها، نیازها، آرزو یا انگیزهای تک تک مخاطبان بستگی دارد، دارای قدمتی طولانی است. انواع اصلی نیازهای افراد عبارتند از نیاز به اطلاعات، آرامش، همراهی، تفریحیا فرار. هم چنین مخاطبان رسانه‌هایا محتواهایرسانه‌ای را میتوان براساس‌این گونه وسیع انگیزشی تقسیم بندی نمود. دلبستگی نسبی مخاطبان به رسانه‌های متعدد هم به تفاوت‌های موجود بین خواسته‌ها وخرسندی‌های مورد انتظار آنها مرتبط دانسته شده است (مک کوایل، 1382).
رویکرد استفاده و خشنودی متضمن تغییر کانون توجه از مقاصد ارتباط‌گران به مقاصد دریافت کننده است.این رویکرد می‌کوشد، معلوم کند ارتباط جمعی چه کارکردهایی برای افراد مخاطب عرضه می‌کند. “کاتز” (Katz) و “گورویچ” (Gurevitch) معتقدندکه نیازهای مرتبط با رسانه‌ها را در کل رسانه‌ها خلق نکرده‌اند. بیشتر‌این نیازها قبل از ظهوررسانه‌ها وجود داشتند و درست آن است که آنها را دردامنه فراخ تر نیازهای انسانی دید”(سورین وتانکارد، 1381، ص427).
سوال اساسی رویکرد فوقکه مورد نظر ما در‌این پژوهش نیز می‌باشدچنین است: چرا مردم از رسانه‌ها استفاده می‌کنند و آن را برای چه منظوری به کار می‌برند؟ جامعه شناسی کارکردگرایانه، که سعی دارد به کارکردهاییک جزء در جهت اهداف کل جامعه یایک نهاد بپردازد، نگاهی دیگر به رسانه‌ها دارد. در‌این رویکرد، تمامی‌نهادهای موجود در جامعه که یکی از آنها رسانه‌های ارتباط جمعی است، کارکردی برای کل جامعه دارند و هر چه‌این کارکرد در جهت تامین اهداف جامعه و افراد در آن باشد،
نشان‌گر عملکرد مثبت‌این نهادهاست. “این رویکرد رسانه‌ها را برآورنده نیازهای گوناگون جامعه می‌انست. نیازهایی نظیر همبستگی، استمرار فرهنگی، کنترل اجتماعی، نیاز به گردش وسیع همه انواع اطلاعات عمومی. فرضیه مذکور، خود مبتنی بر‌این پیش فرض است، که افراد هم رسانه‌ها را برای مقاصدی متناظر به کار می‌برند. از جمله برای کسب راهنمایی، آرامش، سازگاری، اطلاعات و شکل گیری هویت شخص” (مک کوایل، 1382، ص104).
این رویکرد در طی زمان رشد بسیاری داشت تا جایی که در دهه های شصت و هفتاد مجدداً کشف و تفصیل شد. کاتز، “بلامر”(Blumer) و “گورویچ” یک مدل از فرایند گزینشرسانه‌ای را ارائه دادند که مربوط می‌شد به سرچشمه‌های اجتماعی و روان‌شناختی نیازهایی کهانتظارات خاص از رسانه‌های جمعییا سایر منابع را به وجود می‌آورند و منجر به قرار گرفتن مخاطبان در معرض رسانه‌ها (یا اقدام به سایرفعالیت‌ها) می‌شوند و‌این سرانجام به بر آورده شدن نیازها ودیگر تبعات می انجامد” (مک کوایل، 1382، ص105).
در‌این رویکرد و با توجه به تحقیقات انجام شده دسته بندی‌های گوناگونی از نیازهایی که منجر به قرارگرفتن مخاطبان در برابر رسانه‌هامی‌شود، بررسی و مطرح شده است.
در واقع برای بسط‌این رویکرد، میتوان گفت با رشد روزافزون فن‌آوری‌های نوین رسانه‌ای، مخاطب انتخاب‌گرمی‌تواند در پی ارضای هر نیاز خود دست به گزینش رسانه‌ای بزند. حالا اوست که برای برطرف کردن نیازهایش به سمت رسانه مورد علاقه ی خود می‌رود و‌اینترنت‌این فضای انتخابی رابرای مخاطب خود گشوده‌تر ساخته است.
1-5–2نظریه کاشت:
1-6 اهداف مشخص تحقیق (شامل اهداف آرمانی، کلی، اهداف ویژه و كاربردی):
1-6–1 هدف کلی:
هدف در هر پژوهشی حاصل فکر محقق می‌باشد که‌این امر با شناخت و برنامه ریزی شکل می‌گیرد. در هر پژوهش باید با شناخت یک پدیده و اثراتش، بتوان با اتخاذ یک برنامه درست در جهت رشد جامعه کوشید و بتوان به معضلات عینیت بخشید.هدف کلی‌این پژوهش عبارت است از:بررسی دلایل عدم گرایشعمومی به شبکه های اجتماعی بومی .
1-6-2 اهداف جزیی:
- شناخت تاثیر بین عدم عدم احساس امنیت در شبکه‌های مجازی با بهره گرفتن از‌این شبکه‌ها
- شناخت تاثیر بین تبلیغات با بهره گرفتن از شبکه‌های اجتماعی
- شناخت تاثیر بین انگیزه کاربران شبکه‌های اجتماعی با گرایش کاربران از آنها
- شناخت تاثیر بین محتوای شبکه های اجتماعی با میزان گرایش به‌این شبکه‌ها
- شناخت تاثیر بین عدم ازادی عمل کاربران شبکه های اجتماعی با میزان گرایش به این شبکه ها
- شناخت تاثیر بین امکانات شبکه های اجتماعی با میزان گرایش به این شبکه ها
1–7 سؤالات تحقیق:
سوالات:
- آیا بین عدم احساس امنیت در شبکه‌های مجازی بومی‌با بهره گرفتن از‌این شبکه‌های اجتماعی رابطه وجود دارد؟
- آیا بین تبلیغات با بهره گرفتن از شبکه‌های اجتماعی بومی‌رابطه وجود دارد؟
- آیا بین نوع انگیزه کاربران از شبکه‌های اجتماعی با انتخاب‌این شبکه‌ها رابطه وجود دارد؟
- آیا بین محتوای شبکه‌های اجتماعی با میزان گرایش از‌این شبکه‌ها رابطه وجود دارد؟
- آیا بین عدم ازادی عمل کاربران شبکه‌های اجتماعی بومی‌باگرایش از‌این شبکه‌هارابطه وجود دارد؟
- آیابین امکانات بیشتر شبکه‌های اجتماعی خارجی با گرایش از‌این شبکه‌ها رابطه وجود دارد ؟
1-8 فرضیه های تحقیق:
- بنظر می‌رسد عدم احساس امنیت در شبکه‌های مجازی داخلی برگرایش از‌این شبکه‌های اجتماعی تاثیر دارد.
- بنظر می‌رسد عدم تبلیغات میدانی وسیع بر استفاده از شبکه‌های اجتماعی بومی‌تاثیر دارد.
- بنظر می‌رسد انگیزه کاربران از شبکه‌های اجتماعی برانتخاب‌این شبکه‌هاتاثیر دارد
- بنظر می‌رسد محتوای شبکه‌های اجتماعی بومی‌برگرایش از‌این شبکه‌هاتاثیر دارد.
- بنظر می‌رسد عدم ازادی عمل کاربران شبکه‌های اجتماعی بومی‌بر گرایش از‌این شبکه‌ها تاثیر دارد.
- به‌نظر می‌رسد امکانات بیشتر شبکه‌های اجتماعی خارجی بر گرایش از‌این شبکه‌ها تاثیر دارد.
|
[سه شنبه 1400-05-05] [ 06:58:00 ب.ظ ]
|
