سندرم درد کشککی رانی[1]  از جمله شایع ترین مشکلات ارتوپدی زانو بین ورزشکارا ن و جوانان است که علت آن کاملا شناخته شده نیست به همین دلیل در بعضی از مواقع بیمار و جراح ارتوپد کاملا نا امید شده و این عامل سبب می شود ورزشکار به دوران ورزشی خود پایان دهد و دردی مزمن همواره همراه مبتلایان به این عارضه باشد.[2] دلایل این سندرم متعدد است و عوامل گوناگونی از جمله عوامل داخلی و خارجی باعث ایجاد آن می شود . عوامل داخلی شامل مشکلات ساختار ی استخوانی و بافت نرم، و عوامل خارجی مانند نوع ورزش و شرایط محیطی است . ترکیبی از متغیرهایی نظیر بیومکانیک غیر طبیعی اندام تحتانی، سفتی بافت نرم، ضعف عضلانی و تمرینات شدید در مورد ورزشکاران ممکن است باعث افزایش فشار بر غضروف و استخوان زیرغضروف 2 شده و درد کشککی رانی و راستای نامناسب کشکک[3] را ایجاد کند فلذا به دلیل این که نیروهای متعددی روی مفصل کشککی رانی اثرگذار هستند، ارزیابی و درمان کلینیکی این بیماری همواره محل بحث بوده است ( ۲ و ۳).عواملی چون زاویه Q  [4]غیرطبیعی، سستی عمومی لیگامنت ها، پرتحرکی[5]  یا کم تحرکی  رتیناکولوم خارجی کشکک و تیلت کشکک ، کاهش انعطاف پذیری عضلات چهارسر  و ایلیوتیبیال باند  و ضعف عضلات چهارسر، ابداکتور  و چرخاننده خارجی ران  اغلب با سندرم درد کشککی رانی ارتباط دارند(١،٢و٣). عوامل آناتومیکی نظیر لگن پهن و افزایش انتروورژن   ران باعث افزایش زاویه Q شده و درنتیجه نیروی رانشی خارجی بیش از حدی روی کشکک اعمال می شود که مجموعه این عوامل برخی افراد  را برای ابتلا به سندرم درد کشککی رانی مستعد می‌کند (٣).آن چه تاکنون در ادبیات تحقیق مشاهده شده است وجود ارتباط بین ضعف عضلانی و سندرم درد کشککی رانی است . به گونه ای که یکی از شیوه‌های درمانی، تقویت گروه‌های عضلانی مانند عضلات چهارسر و عضله پهن داخلی مورب  است که در ۷۰ درصد موارد برای درمان این بیماری مفید بوده است . در سال‌های اخیر توجه به ساختارهای عضلانی مفاصل دیستال  و پروکسیمال  زانو به ویژه عضلات بخش جانب خارجی ران مانند عضلات ابداکتور و چرخاننده خارجی ران افزایش یافته و در مطالعات متعددی قدرت این عضلات بررسی شده است.مشاهده چنین نتایجی باعث شد که در مطالعه اخیر تاثیر هشت هفته تمرین قدرتی عضلات ابداکتور واداکتورو چرخاننده های ران بر درد و زاویه Q مردان مبتلا به سندرم درد کشککی رانی مورد بررسی قرار گیرد.

۱-۲ بیان مساله تحقیق

١-٣اهمیت و ضرورت تحقیق

در بررسی های به عمل آمده درادبیات تحقیق، تقویت عضلات ابداکتور ران در ترکیب با تقویت عضلات چرخاننده داخلی ، اداکتور ، فلکسور و اکستنسور ران  مورد بررسی قرار گرفته است)۴،۵،۶ و٧) . یک تحقیق موردی افزایش قدرت عضلات ابداکتور در ترکیب با تقویت عضلات چرخاننده داخلی ران را برای بهبود درد بیمار مفید دانسته است ( ۵). گروه دیگر پیشنهاد کردند تقویت عضلات ابداکتور و چرخاننده خارجی ران به همراه تقویت عضله چهارسر می‌تواند موثر باشد (٨ ). از سوی دیگر مطالعه دیگری، افزایش قدرت عضلات چهارسر همراه با عضله سرینی میانی را مفید دانسته است(٩).

از آن جا که تاثیر تقویت گروه های عضلانی موجود در صفحه فرونتال شامل ابداکتور‌ها و اداکتورهای ران همراه با تقویت عضلات موجود در صفحه ترنسورس شامل چرخاننده های ران کمتر مورد توجه قرار گرفته و از طرفی تاثیر این تقویت بر روی زاویه Q  نیز عمدتاً نادیده گرفته می‌شده است لذا بنظر می‌رسد انجام تحقیقی که ترکیبی از تمرینات قدرتی عضلات ابداکتور واداکتور و  چرخاننده‌های ران می‌باشد بر روی جامعه آماری مردان ضرورت می‌یابد. چرا که تعداد تحقیقات صورت گرفته در این زمینه اندک بوده  و در موارد مشاهده شده آمار ضد و نقیضی در رابطه با بهبود بیماران مشاهده می‌شود . به‌ویژه آن که تاکنون پژوهشی که ترکیبی از تاثیر تقویت عضلات ابداکتور واداکتور و  چرخاننده‌های ران بر سندرم درد کشککی رانی در جامعه مردان رامورد مطالعه قرار داده باشد توسط محقق یافت نشد . وجود چنین خلایی ونیز شیوع بالینی این بیماری و هزینه‌های سرسام آور درمان این عارضه در کلینیک های بالینی و رنجش خاطر بیماران به‌ویژه ورزشکاران به‌واسطه  دور بودن از فعالیت های روزمره و دور بودن از میادین ورزشی از جمله ضروریات اجرای چنین تحقیقی می باشد.

لازم به ذکر است که در ایران آماری از مبتلایان به سندرم درد کشککی رانی منتشر نشده است لیکن به نظر می‌رسد تعداد مبتلایان به این عارضه به دلیل شیوه زندگی، افزایش آپارتمان نشینی و نبود فرهنگ ورزش کم و بیش از آمارهای جهانی پیروی میکند . به نظر می‌رسد با انجام تحقیق حاضر شواهد کلینیکی دال بر تا ثیرتقویت عضلات را ن بربیماران مبتلا به سندرم درد کشککی رانی افزا یش می یابد ونتایج تحقیق می تواند توسط مراکز فیزیوتراپی و توانبخشی مورد استفاده قرار گیرند و شاید بتوان توصیه نمود که این روش درمانی را در برنامه روزانه خانگی خود گنجانده و از هزینه‌های مادی و معنوی رفت و آمد در کلینیک‌های ارتوپدی و فیزیوتراپی بکاهند.

١-۴ اهداف تحقیق

١-۴-١ هدف کلی

تاثیر هشت هفته تمرین قدرتی عضلات دور ، نزدیک کننده و چرخاننده های ران بر درد و زاویه ی Q مردان مبتلا به سندرم  پتلو فمورال

١-۴-٢ اختصاصی

١ -تاثیر هشت هفته تمرین قدرتی عضلات دور و نزدیک کننده و چرخاننده ی خارجی و داخلی ران بر درد مردان مبتلا به سندرم پتلوفمورال

٢ -تاثیر هشت هفته تمرین قدرتی عضلات دور و نزدیک کننده و چرخاننده ی خارجی و داخلی ران بر زاویه Q مردان مبتلا به سندرم پتلوفمورال

١-۵ فرضیه ها

١-هشت هفته تمرین قدرتی عضلات  دور ونزدیک کننده و چرخاننده خارجی و داخلی ران بر درد مردان مبتلا به سندرم پتلوفمورال تاثیرگذار است.

٢- هشت هفته تمرین قدرتی عضلات دور ونزدیک کننده و چرخاننده خارجی و داخلی ران بر زاویه Q مردان مبتلا به سندرم پتلوفمورال تاثیرگذار است.

١-۶ پیش فرض ها

1-آزمودنی‌های مورد مطالعه ، نمونه مناسبی از بیماران مبتلا به سندرم درد کشککی رانی بوده و نمونه‌ها   افرادی را دربر میگیرند  که درد آن‌ ها ناشی از عوامل ساختار ی و عوامل بیرونی مانند جراحت نمی باشد .

۲ برنامه تمر ینی درست و دقیق بوده و نمونه های تجربی تمر ینات را مطابق برنامه طراحی شده به انجام رسانده‌اند .

3-نمونه های  شاهد هیچ گونه برنامه تمر ینی خا صی نداشته‌اند.

4-آزمون‌های مقاومتی تحقیق حاضر به درستی طراحی شده و محقق به درستی آن‌ ها را بکار برده است و  آزمودنی‌ها با انگیزه تمام تلاش خود را در انجام آن‌ ها بکار برده‌اند .

١-٧ محدودیت‌های تحقیق

١-٧-١ محدودیت‌های خارج از کنترل محقق

۱  – شرایط روحی و روانی آزمودنی‌ها  قابل کنترل نبود .

۲ – شرایط زندگی و میزان فعالیت‌های روزانه آزمودنی‌ها  طی دوران تحقیق قابل کنترل نبود.

١-٧-2 محدودیت‌های  در کنترل محقق

۱ – آزمودنی‌ها همگی از بین مردان بین سنین ٢۵ تا ٣۵ سال انتخاب شده‌‌اند چرا که درافراد بالای ٣۵ سال احتمال ابتلا به استئوآرتریت  وجود دارد لذا به‌منظور اطمینان از عدم ابتلا به آرتروز افراد بالای ٣۵ سال از طرح تحقیق حذف شدند .

2- کلیه آزمودنی‌ها سابقه درد طی٩ ماه گذشته و یا بیشتر را داشته‌اند .

3- هیچ کدام از آزمودنی‌ها  سابقه جراحی زانو و یا دررفتگی کشکک را نداشته‌اند .

4- کلیه آزمودنی‌ها  طی ۶ ماه گذشته و طول مدت تحقیق در هیچ گونه فعالیت ورزشی شرکت نمی‌کردند .

5- کلیه آزمود نی‌ها  از بین افراد غیر ورزشکار انتخاب شد ه‌اند .

6-کلیه آزمود نی‌ها  داروها ی ر ایج در درمان سندرم درد کشککی رانی را مصرف نمود‌ه‌اند .

7-پرسشنامه‌های درد در مورد هر دو زانو بوده است  زیرا افراد مبتلا به سندرم از درد هر دو پا اظهار شکایت می‌کردند.

١-٨ واژه‌های کلیدی

 تعاریف مفهومی (1) و عملیاتی (2)

     تمرینات مقاومتی :

١- تمریناتی که منجر به افزایش نیروی عضلانی از طریق سازگاری‌های عصبی و عضلانی می گردد(١۰).

۲- در تحقیق حاضر با بهره گرفتن از کش‌های ورزشی با مقاومت متفاوت ، عضلات ابداکتور واداکتور و چرخاننده‌های ران آزمودنی‌ها تقویت شدند.

درد[6]:

١-تجربه ناخوشایند حسی یاعاطفی واحساس آسیب  فردی و خصوصی است که ممکن است همراه با تخریب واضح یا بالقوه بافتی باشد.(IASP)[7]

۲-این عامل در تحقیق حاضر بوسیله مقیاس دیداری درد[8]ا ندازه گیری شد .

زاویه Q:

١-زاویه‌ی است بین خط واصل خار خاصره ی فوقانی با مرکز کشکک و مرکز کشکک با برجستگی استخوان درشت نی (١١).

۲– در تحقیق حاضر این زاویه توسط پژوهشگر در کلینیک ارتوپدی با بهره گرفتن از گونیامتر اندازه گیری گردیده است.

سندرم درد پتلوفمورال :

١– دردی که جلوی زانو، کنار، زیر و یا اطراف کشکک احساس می‌شود و با فعالیت‌‌هایی نظیر بالا و پایین رفتن از پله‌ها، پیاده روی، نشست و برخاست، نشستن با زانوی خمیده به مدت  طولانی، دویدن در سطوح ناهموار، دوچرخه سواری، وزنه برداری و اسکی تشدید می‌شود)١٢،١٣و١۴)

۲- سندرم درد کشککی رانی آزمودنی‌ها توسط پزشک فوق تخصص ارتوپدی و با بهره گرفتن از شواهد بالینی و عکس  MRI تشخیص داده شد.

[1] Patellofemoral Pain Syndrome.

[2] Subchondral bone

[3] Patellar malalignment

[4] Quadriceps angle

[5] Hypermobile

[6] Pain

[7] – International Assemblage Study of Pain

[8] Visual Analogue Scale