ارزیابی اثربخشی مصاحبه انگیزشی در ترک اعتیاد افراد مبتلا به اختلال مصرف مواد مخدر |
در طول یک قرن گذشته همواره شیوع سوء مصرف مواد مخدر دارای نوسانات زیادی بوده است. موستو برای تبیین نوسانات سوء مصرف مواد مخدر به تبیین دیدگاهی موسوم به فراموشی نسلی روی می آورد. به اعتقاد او هنگام شیوع و وفور مواد مخدر در یک نسل و یک دوره زمانی، نسل بعدی بعلت آن که شاهد عوارض دردناک اعتیاد، صدمات و آثار مخرب آن بوده اند، نسبت بدان حساسیتی شدید پیدا می کنند. این حساسیت گاهی به حد انزجار و تنفر کور و افراطی می رسد ولی باعث مصون ماندن نسل از اعتیاد می شود و مصرف مواد مخدر کاهش می یابد. با پیدایش نسل سوم که خاطره تخیلی از اعتیاد نداشته و حتی پندارهای نسل قبلی را گزافه و اغراق می شمارند دوباره مصرف مواد مخدر اوج می گیرد(عزیزی، 1392).
طی سالهای اخیر، عده ای از پژوهشگران از زاویه ای وسیع تر به روند سوء مصرف مواد مخدر در جهان نگریسته اند. به اعتقاد این گروه سوء مصرف مواد مخدر رابطه تنگاتنگی با احساس خوشبختی و جهان بینی و نگرشهای اخلاقی مردم دارد. به اعتقاد این دسته میزان رضایت از زندگی، احساسی تساهل و تسامح به رفتارهای خارج از عرف، نگرش حسابگرانه به زندگی، اقتدار گرایی، جاه طلبی و ارزشمندی رقابت، موفقیت و تلاشی طی اعصار ثابت نبوده و در حال نوسان است. یکی از صاحب نظران این حوزه رونالد اینگل هارت است. اینگل هارت با الهام از نظرات مازلو، و تعمیم آنها به شرایط اقتصادی، اجتماعی فرضیه خود را جمع بندی می کند. به اعتقاد او مردم در طی اعصار بنا به شرایط اجتماعی و اقتصادی دوره خود به آن دسته از نیازهای هرم مازلو که کمتر دارا هستند بیشتر ارزش می نهند و اولویت می دهند. او مدعی است طی سالهای بعد از جنگ جهانی اولویتها مرتباً در حال تغییر بوده اند و این تغییرات توسط یافته های تجربی از جمله بررسی ها آماری و نظر سنجی ها قابل اثبات است. نسل بعد از جنگ جهانی در کشورهای غربی، تأکید عمده بر حفظ امنیت اجتماعی، رفاه، حفظ قیمت ها و مقابله با تورم داشته است و اقلام مادی و دنیوی مانند: پول، شغلی، مقام و تحصیلات رسمی از جمله اولویت های مردم بوده و با احساس خوشبختی همبستگی نزدیک داشته است. این گونه نگرش در یک نسل، نسل بعدی را مستعد افسردگی، خودکشی و اعتیاد نموده است. نوسانی بودن مصرف مواد مخدر نه به دلیل تغییر نوسانی نگرش به مواد مخدر، بلکه به دلیل تغییر نوسانی نگرش به کل جهان، احساس جمع گرایی و فرد گرایی و نوسانات اخلاقی اعصار است و تغییر شیوع مواد مخدر را باید از این زاویه مشاهده کرد (همان منبع).
2-2- مصاحبه انگیزشی
2-2-1- معرفی مصاحبه انگیزشی
از آنجاکه عدم وجود انگیزه،یکی از مهمترین دلایل شکست درمان، نارسایی در انجام تکالیف و دیگران نتایج منفی است (دریسچنر، لامرز و وندراستاک[2]، 2004) و ایجاد انگیزه در بیماران به منظور تغییرات رفتاری یکی ازمهم ترین وظایف پرسنل بهداشتی درمانی است (لونسکی، فورس همز، دونوهو و بیتز[3]، 2007). از این رو نظام های بهداشتی مراقبتی در فرآیندی قرارگرفته اند تا خود را برای برآوردن بهتر نیازهای افراد در معرض خطر یا مبتلا به بیماری مزمن و یا ناراحتی های طولانی مدت، تغییر دهند. یکی از اهداف این قبیل کوشش ها، پرورش انگیزه است. مصاحبه انگیزشی رویکرد عملی منتخب و اثبات شده ای است که می تواند دردستیابی به این هدف مفید باشد (آنستیس[4]، 2009).در عین حال با این مداخله که بر اساس و در راستای مداخله های معتبر پیشین بوده،و نیز به سهولت قابل ادغام در مراقبت های بالینی است ، می توان افرادآماده برای تغییر و هم افرادی که آمادگی تغییر ندارند را نیز مورد هدف مداخله قرار داد(بورلی،ریکرت،وینیستن و ریدر[5]، 2007).
مشاوره انگیزشی، روشی مراجع محور،رهنمودی به منظور تقویت و افزایش انگیزه درونی برای تغییر، از طریق کشف وحل تردیدها و دوسوگرایی است. و براساس مدل دو سوگرایی- تعارض، باورهای بهداشتی نظریه حفاظتی راجرز (1976)، موازنه تصمیم گیری جانیس و مان (1977)، نظریه متعادل سازی برم (1981)، نظریه ادراک خویشتن بم (1972)، نظریه خودسامان دهی کانفر (1986) و نظریه ارزش های راکیج (1976) شکل گرفته است (فیلدز، 2006).
مصاحبه انگیزشی مداخله ای نویدبخش برای ترغیب رفتار بهداشتی مثبت درحوزه پزشکی، بهداشت و روانپزشکی است. علاوه بر انعطاف پذیری و قابلیت کاربرد آن درحیطه های مختلف رفتاری، به صورت فردی و گروهی قابل اجراست، مراجعان سنین کودکی تا سالمندی را پوشش میدهد، به صورت درمان مستقل یا به همراه سایر درمان ها،و به اشکال مختلف حضوری،تلفنی و اینترنتی مورد استفاده قرار میگیرد (کنون،هوس،رولنیک و هود[6]، 2007، کامینگز،کوپر و کیسی[7]، 2009، وبر،تیت و کویینتیلیانی[8]، 2008؛هتما و استیل و میلر[9]، 2005)، و از نظر زمانی و اقتصادی مقرون به صرفه است و پذیرش آن در بین بیماران بالا و فرصت کار به افراد حرفه ای میدهد (مارتین و مک نیل[10]، 2009).
مصاحبه انگیزشی که نوعی رویکرد مراجع محور و مبتنی بر شواهد برای تسهیل تغییر رفتار است، بیش از دو دهه در حیطه اعتیاد مورد استفاده قرار گرفته است. اثربخشی مصاحبه انگیزشی در تغییر شیوهای که درمانگران به اختلالهای مصرف مواد و اعتیاد میپردازند، نقش قابل ملاحظه ای داشته است.
استفاده از مصاحبه انگیزشی در دنیا به سرعت پیشرفت می کند به طوری که در طی سه سال، تعداد انتشارات در این زمینه تقریباً دو برابر شده است. این رویکرد به سرعت از مسئله اعتیاد، به حوزه سیستم های سلامت، ارتقاء بهداشت، و اختلالات روان شناختی و اخیراً به حطیه های اصلاح و تربیت هم سرایت کرده است (کاکس و کلینگر[11]، 2004). در سالهای اخیرکه مصاحبه انگیزشی به محدوده بیماری های مزمن راه یافته اغلب بیماران مزمن نیازمند تغییرات رفتاری و سبک زندگی در حد بسیار وسیعی هستند تا بتوانند سلامتی خود را حفظ کنند. علیرغم آموزش به بیماران در مورد تغییر رفتارهای بالقوه خطرناک از سوی متخصصان، متاسفانه الگوهای عملی معدودی وجود دارد تا به مراجعان و افراد حرفه ای در ایجاد محیطی مناسب برای تغییر کمک نماید (عثمان[12]، 2004).
از سویی اغلب مشکلات بهداشتی، درمانی و بهداشت روانی درکشور ناشی از مسائلی همچون عدم حضور و مشارکت با انگیزه در جلسات مشاوره، عدم مصرف مرتب داروها، عدم تکمیل دوره های درمانی،ترک درمان، عادات نادرست بهداشتی و تغذیهای، رفتارهای اعتیادی، بستری شدن مجدد در بیمارستان، عود بیماری، اتکاء صرف افراد حرفه ای فقط به توصیه ها و نصیحت ها می باشد که اغلب اینگونه رفتارها نیاز به تغییر رفتار و مشارکت فعال مراجعان دارد، این مهم را می توان با استفاده از مشاوره های انگیزشی مرتفع ساخت. با توجه به این که کاربرد مصاحبه انگیزشی انعطاف پذیری خوبی دارد، می توان آن را به راحتی با انواع درمان های روانشناختی، طبی و آموزشی تطابق داد. مطالعات نشان داده است که گاهی اوقات یک پیش جلسه چند دقیقه ای به شیوه مصاحبه انگیزشی نه شیوه دستورالعملی و کاملاً مقتدرانه سنتی، تاثیر مثبت قابل توجهی بر پیامدهای درمانی دارد (نویدیان و پورشریفی،1390).
بیماران مزمن به منظور حفظ سلامتی به نحو مطلوب، نیازمند تغییرات رفتاری و تغییر در سبک زندگی اند و بهتر است به آنان کمک شود تا از طریق ایجاد محیطی که بحث در مورد موضوعات مهم را تشویق می کند، موانع تغییر را شناسایی نموده، تشویق به تعیین اهدافی شوند که قابل دسترسی بوده و اعتماد و اطمینان بیمار به ایجاد تغییرات را حمایت نموده و شرایط ایجاد تغییر را فراهم کنند (عثمان، 2004). برای ورود موفقیت آمیز به مبحث و مذاکره به منظور تغییر رفتار، درمانگر باید بر مهارت های ارتباطی اصلی تکیه کند. ایجاد محیط درمانی در مراکز بالینی، اولویت او ل است (لانگ و تیگز[13]، 2005).
کاکس و کلینگر (2004)، مشاوره انگیزشی را فنی برای باز تعریف ساختار انگیزشی ناسازگارانه تعریف میکنند که افراد را در جهت بهبود عملکرد روان شناختی و دستیابی به اهداف مورد نظر کمک می کند.
مشاوره انگیزشی، روشی مراجع محور، رهنمودی به منظور تقویت و افزایش انگیزه درونی برای تغییر، ازطریق کشف و برطرف کردن دو سوگرایی است. این تعریف چند ویژگی دارد: نخست این که مصاحبه انگیزشی، روش مراجع محور یا شخص محور است و تاکیدش برعلایق و دیدگاههای فرد قرار دارد. مصاحبه انگیزشی، شکل گسترش یافته و تکامل تدریجی رویکرد مشاوره مراجع محوری است که توسط کارل راجرز مطرح شده است. مصاحبه انگیزشی بر آموزش مهارت های مقابله ای جدید، باز تعریف و ساختار دهی مجدد شناخت ها و شکافتن و بررسی گذشته متمرکز نیست، فقط بر علایق و نگرانی های فعلی شخص متمرکز است (میلر و رولنیک[14]، 2002).
دوم این که مصاحبه انگیزشی از نظر این که آگاهانه-رهنمودی است با روش راجرز تفاوت دارد. گاهی اوقات مراجع محوری با رهنمودی بودن به جای یکدیگر استفاده می شوند در حالی که این دو به جنبه های متفاوتی از سبک مشاوره اشاره دارند. مصاحبه انگیزشی به طورهدفمند، حل دو سوگرایی را در جهت خاصی از تغییر مطرح می سازد (سودرلند، نیلسون و کریستونسون[15]،2008).
نکته سوم این که مصاحبه انگیزشی، بجای این که یک مجموعه فنون باشد، بیشتر یک روش ارتباطی است. روشی برای فریب دادن مردم نیست، کاری نیست که برای افراد انجام داد بلکه شیوه ای از برخورد، زیستن و بودن با دیگران است (مصور- رحمانی[16]، 2007).
چهارم این که در مصاحبه انگیزشی تاکید بر فراخوانی انگیزه درونی برای تغییر است. این روش با راهبردهای انگیزشی که هدف آن تحمیل تغییر با توسل به ابزارهای بیرونی مانند نفع مالی، تنبیه و جریمه قانونی است، فرق دارد. البته هدف قضاوت در مورد رویکردهای و مشوق های بیرونی که می تواند در اصلاح رفتار موثر باشد، نیست (آرکوویتز و همکاران، 2008).
2-2-2- مبانی مصاحبه انگیزشی
1- مشارکت: مصاحبه انگیزشی به مراجع و فرد متخصص متکی است، در مقابل رابطه نابرابر از نظر قدرت که در آن متخصص ماهر و زبده، مراجع منفعل را در جهت آنچه باید انجام دهد، هدایت می کند، در این روش، گفتگوی مشارکتی فعال و فرآیند تصمیم گیری مشترک وجود دارد. این مطلب به ویژه در تغییر رفتارهای بهداشتی بسیار اهمیت دارد ،زیرا در نهایت، این بیمار است که می تواند تغییراتی را عملاً به نمایش بگذارد.
2- فراخوانی: به نظر می رسد عمده فعالیت سیستم مراقبت های بهداشتی درمانی، ارائه چیزهایی است که افراد یا فاقد آن هستند و یا در آن ضعف و نارسایی دارند، و می تواند شامل دارو، دانش و اطلاعات، بینش و یا مهارت ها باشد. در عوض مصاحبه انگیزشی در جستجوی این است تا آنچه را افراد از قبل درخود دارند، فرا خوانده یا به عبارتی بیرون کشیده، تا انگیزه و منابع درونی آنان را برای تغییر فعال سازد.
3- احترام به خودمختاری مراجع: متخصصین رشته های مختلف ممکن است اطلاعات ارائه دهند، توصیه کنند و حتی هشدار دهند، اما در نهایت این بیمار است که تصمیم می گیرد، چه کاری انجام دهد. شناسایی و احترام گذاشتن به این حس خودمختاری و حق انتخاب نیز اصل مهمی در جهت تسهیل تغییر رفتار بهداشتی است (میلر و رولنیک، 2002؛ آرکوویتز و همکاران، 2008 و آنستیس، 2009؛ کاکس و کلینگر، 2004؛ مادسون ،لویقنون و لین[17]، 2009؛ کاکس و کلینگر، 2004).
2-2-3- اصول مصاحبه انگیزشی
علاوه بر مبانی، مصاحبه انگیزشی متشکل از اصولی است که عبارتند از:
اصل اول، ابراز همدلی: درمانگر همدلی کننده می کوشد تا دنیا را از منظر و چشم مراجع، بدون قضاوت و انتقاد ببیند و تجربه کند. با انجام این کار، افکار، احساسات و اعمال مراجع به میزان زیادی محسوس ومعنا و مفهوم دار می شوند. حتی اگر بیماری با توجه به سن بالا و عوامل خطر دیگری به سبک زندگی سالم پای بند نباشد. پذیر ش بیمار، تغییر را تسهیل می کند.
اصل دوم، افزایش تضاد: عامل تفاوت بین رفتا رهای فعلی مراجع و ارزش های وی در زندگی، انگیزه محسوب می شود.آگاهی از این شکاف و تفاوت ها میتواند انگیزه فرد را برای تغییر، افزایش دهد.درمانگر با سبک مصاحبه انگیزشی شکاف و تفاوت های بین رفتارهای فعلی فرد و ارزش های فردی را به مراجع منعکس می کند، تا مراجع آن کار را انجام دهد. مراجع بیش از مشاور باید بحث و استدلال درباره تغییر ارائه دهد.
2-2-4- فنون مصاحبه انگیزشی
بسیاری از مهارت های مصاحبه انگیزشی مستقیماً از درمان محوری راجرز گرفته شده و عبارتند از:
1- پرسیدن سوالات باز پاسخ: در مصاحبه انگیزشی، باید مراجع بیشترین حجم صحبت را داشته باشد و سوالات باز پاسخ برای دستیابی به این هدف مورد استفاده قرار می گیرند.
2- گوش دادن انعکاسی (توام با تامل و تفکر): احتمالاً تنها مهارت بسیار مهم در مصاحبه انگیزشی،گوش دادن توام با تامل و دقت است. میلر و رولنیک معتقدند فلسفه و ماهیت واکنش گوش دادن تاملی این است که معنا و مفهوم صحبت طرف مقابل را حدس زده و برداشت کرد.افراد همواره منظور و مقصود خود را به طور روشن و واضح بیان نمی کنند.
3- تایید: به منظور تشویق و حمایت مراجع در خلال فرآیند تغییر، درمانگر سبک مصاحبه انگیزشی مکرراً مراجع را در قالب عبارات مبتنی بر درک و قدردانی، مورد تایید قرار می دهد. برخی نمونه های ساده تایید و تصدیق عبارتند از: «برای انجام آن کار جرات و شجاعت به خرج دادی.» یا «واقعاً ایده و نظر خوبی است.»
4- خلاصه و جمع بندی: خلاصه ها، نقش مهمی را در سرتاسر جلسات مصاحبه انگیزشی ایفا می کنند. انجام این کار نه تنها نشان دهنده این است درمانگر گوش می دهد ،بلکه می تواند مطالب و موضوعات را به هم ربط داده تا بتوان از آنها در تاکید و تمرکز بر نکات خاص و معینی کمک گرفت.
5- فراخوانی صحبت معطوف به تغییر: در پنجمین تکنیک، درمانگر بدون این که حامی و مدافعه تغییر باشد، به طور آگاهانه ای صحبت معطوف به تغییر را بیرون کشیده و استخراج می کند. صحبت معطوف به تغییر، مرکب از عبارات و صحبت هایی است که تمایل، توانایی ادراک شده، نیاز، آمادگی، دلایل و علل و یا تعهد و الزام به تغییر را منعکس می کنند. عبارات نشان دهنده الزام و تعهد به تغییر، قویترین شاخص نتایج درمانی خوب هستند (میلر و رولنیک، 2002؛ آرکوویتز و همکاران، 2008؛ میلر و رولنیک، 2002). صحبت معطوف به تغییر را در چهار طبقه تقسیم بندی می کند: 1- شناسنایی ابعاد منفی و ضررهای وضعیت بینابین فعلی. 2- شناسایی ابعاد مثبت و فواید تغییر. 3- ابراز خوش بینی در مورد تغییر و 4- بیان قصد و نیت مبنی بر تغییر.این چهار نوع عبارت در برگیرنده ابعاد شناختی، عاطفی و رفتاری متعهد شدن به تغییر است فراخوانی صحبت معطوف به تغییر یکی از مهارت های اصلی و عمده مصاحبه انگیزشی است و از طرفی یکی از مهارتهای پیچیده و دقیق است زیرا برای انجام آن راههای زیادی وجود دارد (آرکوویتز و همکاران، 2008؛ واگنر و مک ماهان[18]، 2004).
ارائه اطلاعات در مصاحبه انگیزشی به صورت سنتی انجام نمی گیرد بلکه تبادل اطلاعات صورت می گیرد و بر اساس دستورالعملی انجام می شود،که ضرورت مشارکت بیشتر از جانب مراجع را می طلبد. بدین منظور از دو راهبرد «قطعه اطلاعات – بررسی و کنترل آن با مراجع- قطعه اطلاعات بعدی» و «فراخوانی اطلاعات از مراجع- ارائه اطلاعات جدید - فراخوانی مجدد اطلاعات» برای تبادل اطلاعات استفاده میشود. ارائه اطلاعات در این شیوه به صورت خنثی، بر اساس نیاز و با اجازه مراجع انجام می شود و به مراجع فرصتی داده می شود تا اطلاعات را ضمن پردازش، تغییر و تفسیر کنند (برودی[19]، 2005 آنستیس، 2009؛ میلر و رولنیک، 2002).
2-2-5- برخی فواید مصاحبه انگیزشی
1- آمادگی خوبی برای درمان عمل محور است.
2- به برقراری رابطه و کاهش مقاومت کمک می کند.
3- باعث افزایش ماندگاری و مشارکت در درمان می شود.
4- به حل و برطرف شدن حالت دو سوگرایی کمک می کند.
5- باعث افزایش انگیزه و صحبت معطوف به تغییر می گردد.
6- به افزایش حس اطمینان در مراجع کمک می کند.
7- از فرسودگی شغلی درمانگر یا مشاوره پیشگیری می کند (نویدیان، پورشریفی، 1390).
2-2-6- نظریه ها و مدل های مصاحبه انگیزشی
مصاحبه انگیزشی از دیدگاه «روان شناسی سنتی»، تلاش برای «ثبات»، «جبران» و یا «معالجه» فردی تلقی میشود که تا حدودی ناکارآمدی دارد. از نظر «روان شناسی مثبت نگر» روشی است برای کمک به فرد تا با ارزش ها و تجربه هیجانات مثبت در مسیر خود به سمت بهبود سلامت جسمانی و روان شناختی، مجدداً پیوند برقرار نماید. در واقع مصاحبه انگیزشی توانایی تجربه هیجانات مثبت، علاقمندی، امید، خرسندی و حس الهام بخش درونی را در فرد پرورش می دهد تا بیماران بتوانند آینده بهتری را برای خود تصور کنند، موفقیتهای گذشته را بخاطر آورده و اطمینان به توانایی خود برای تغییر و اصلاح را در زندگی گسترش دهند و این شاید یکی از مکانیسم های اثر بخشی این رویکرد مشاوره ای باشد (آنستیس، 2009).
مصاحبه انگیزشی نه یک الگوی مداخلهای کاملاً جدید و نه هم یک الگوی مجزا است بلکه ترکیبی از اصول و فنون برگرفته شده از مجموعهای از مدل های بسیارگسترده روان درمانی و تغییر رفتار است (کاکس و کینگر، 2004)، که مهمترین آنها عبارت است از:
1- مدل مراحل تغییر(پروچسکا و دی کلمنته، 1992): نقش مکمل را در تکامل مصاحبه انگیزشی و سایر مداخله های کوتاه مدت مبتنی بر مصاحبه انگیزشی ایفا می کند. دیدگاه فرا نظری در مورد تغییر رفتار، شامل یک سری مراحل تدریجی است که در برگیرنده وظایف متعدد و فعالیتهای مقابلهای مختلفی است. مشاوران نیاز دارند تا فرآیند تغییر را به منظور عادی ساختن روند تغییر برای مراجعان و استفاده از راهبردهای مناسب برای کمک به آنان در جریان گذر از مراحل مختلف تغییر، درک کنند (میلر و رولنیک، 2002). مدل مراحل تغییر، 93 % مراجعان را میتواند از نظر میزان آمادگی و انگیزه برای تکمیل یا پایان زودرس دوره درمان، پیش بینی کند (ووگل ،هانسن،استیل و گوتستام[20]، 2006).
افراد بسته به مرحله ای که در آن بسر می برند، نیاز به مداخلات خاصی دارند. افراد مراحل را به طور خطی طی نمی کنند، قبل از موفقیت در حفظ رفتار، چندین بار به مراحل قبل بر می گردند و بین دو سوگرایی، شناسایی مشکل و متقاضی عمل بودن به طور طبیعی نوسان می کنند. این مدل به تلاش برای تسهیل تغییر رفتاری مربوط است زیرا متخصص بالینی را نخست به درک سطح آمادگی مراجع برای تغییرآگاه می سازد و سپس با بیمار کار میکند تا در جهت حرکت موفقیت آمیز ادامه مسیر دهند (لانگ و تیگز ، 2005؛ لونسکی و همکاران، 2007).
3- الگو و مدل باورهای بهداشتی (نظریه حفاظتی رونالد راجرز، 1976) بیان میدارد که انگیزه برای تغییر، به وجود خطرات ادراک شده به مقدار کافی و میزان مناسبی از خودکارآمدی بستگی دارد (میلر و رولنیک، 2002؛ فیلدز، 2006؛ پری،روزنفلد،بننت و پوتنپا[23]، 2007).
4- موازنه تصمیم گیری (جانیس و مان، 1977): تصمیم گیری فرآیند سبک و سنگین کردن وسنجیدن سود و زیان تغییر به شیوه ای شناختی است. باید مراجعان را در سنجیدن فواید و مضرات کوتاه و بلند مدت ناشی از تداوم رفتار کمک کرد. این کار به مراجعان در جهت شفاف سازی و ارزیابی نیاز به تغییر کمک خواهد کرد. آنها از این طریق عوامل مختلف حمایت کننده و غیرحمایت کننده رفتار را میسنجند. با استفاده از راهبردهای مناسب مصاحبه انگیزشی، مهارت حل مسئله میتواند تصمیم گیری را ممکن سازد و بر اساس صحبت های مراجع در خصوص تغییر، وی را در جهت تغییر قرار داده و متمایل به تغییر می سازد ( فیلدز، 2006).
5- واکنشی عمل کردن (نظریه برم، 1981): وقتی که حس آزادی، اقتدار و خودمختاری رفتاری مورد تهدید قرار گیرد، احتمال و تمایل ادراکی مبنی بر اجبار برای تداوم آن رفتار افزایش خواهد یافت. مراجع و درمانگر باید بدانند پاسخ واکنشی کاملاً طبیعی است. درمانگران به ویژه وقتی مراجع تحت فشار برای تغییر است، احساسات واکنشی را انتظار داشته وآن را طبیعی قلمداد میکنند.درمانگران فرآیند بیان و شفاف سازی احساسات واکنشی را تسهیل میکنند.این فرآیند فرصتی را برای مراجعان فراهم می کند تا به مسئولیت و حس مالکیت خود در خصوص تصمیمات و انتخاب های مربوط به تغییر، توجه کنند (فیلدز، 2006؛ رولنیک،میلرو بوچلر[24]، 2008؛ و آرکوویتز و همکاران، 2008).
6- نظریه خودادراکی (بم، 1972): وقتی افراد به طور گروهی و عام موضعی را گرفتند، تعهدشان نسبت به آن موضع افزایش مییابد. «این بیمار یا مراجع است که باید استدلال برای تغییر را ارائه نماید». درمانگران به صحبت های معطوف به تغییر گوش فرا داده، آن را انعکاس میدهند و تایید میکنند.در مصاحبه انگیزشی تمرین هایی به منظور فراخوانی واستخراج صحبت های معطوف به تغییر طراحی شده است. وقتی مراجعان آن چه را درمورد تغییر نوشته اند، بلند میخوانند، استدلالهای خود را برای تغییر استحکام می بخشند (میلر و رولنیک، 2002 و فیلدز، 2006).
7- نظریه خود سامان دهی (کانفر، 1986): برای شروع و آغاز تغییر، فرد باید که در جستجوی افزایش شکاف و تمایز بین وضعیت موجود (فعلی) و اهداف شخصی باشد. «کجا دارم می روم و کجا می خواهم باشم» (میلر و رولنیک، 2002؛ فیلدز، 2006).
[1] . Lepper ,Greene & Nisbeet
[2] . Drieschner , Lammers & Vanderstaak
[3] . Levensky , Forcehimes , Donohue & Beitz
[4] . Anstiss
[5] . Borrelli , Riekert , Weinstein & Rathier
[6] . Chanon , Huws , Rollnick & Hood
[7] . Cummings, Cooper & Cassie
[8] . Webber, Tate & Quintiliani
[9] . Hettema , Steelr & Miller
[10] . Martins & Mc Neil
[11] . Cox & Klinger
[12] . Ossman
[13] . Lange & Tigges
[14] . Miller & Rollnick
[15] . Soderlund , Nilson & Kristensson
[16] . Mossavar- Rahmani
[17]. Madson , Loignon & Lane
[18] . Wagner & Mc Mahan
[19] . Brodie
[20] . Vogel , Hansen , Stiles & Gotestam
[21] Wilson & Schlam
[22] . Slagle & Gray
[23] . Preey , Rosenfeld , Bennett & Potempa
[24] . Rollnick , Miller & Butler
[دوشنبه 1400-05-04] [ 05:44:00 ب.ظ ]
|