«از کجا آمده‌ام آمدنم بهر چه بود؟» این سؤالی است که انسان از دیرباز با آن مواجه بوده است و نحوه‌ی پیدایش جهان، گیاه و حیوان را از خود پرسیده است. با پیشرفت دانش و تکنولوژی و پیدایش علم ژنتیک بارقه‌هایی در ذهن بشر زده شد که می‌تواند به جوابی درست برای این سؤال دست پیدا کند. شناخت کروموزوم‌ها در اوایل قرن نوزدهم و ارائه‌ نظریه‌ی کروموزومی وراثت در سال 1903 از همان ابتدا، ژنتیک را با بررسی‌های سیتوژنتیکی- هیستولوژیکی گره زد (21). بر کسی پوشیده نیست که چگونگی تشکیل موجودات و بررسی منشاء حیات تنها از مجرای مطالعات کاریوتیپی و با بهره گرفتن از علم سیتوژنتیک میسر است (ویت1953). نیاز به دانش و دقت فراوان در مطالعات سیتوژنتیکی از یک سو و سختی پروسه‌ی اجرایی از سوی دیگر باعث شده است این‌گونه تحقیق‌ها کمتر مورد توجه قرار گیرند. از همین رو در این تحقیق بر آن شدیم تا تنوع سیتوژنتیکی دو گونه‌ی بسیار مهم گندم وحشی تریتیکوم اورارتو^[1] و تریتیکوم بوئتیکوم^[2] را مورد مطالعه قرار دهیم(39).

بی‌شک در اختیار داشتن مواد آزمایشی فراوان دارای تنوع جمعیتی در نمونه‌های گردآوری شده برای یک آزمایش سیتوژنتیکی از اهمیت بالایی برخوردار بوده و باعث اعتبار هرچه بیشتر نتایج تحقیق می‌گردد. کشور پهناور ایران به دلایل تاریخی و باستان‌شناسی که در زیر آورده شده است مناسب‌ترین محل برای انجام تحقیقات سیتوژنتیکی گیاهی به خصوص در مورد گندم، جو، یونجه، شبدر و اکثر گیاهان دارویی است، به گونه‌ای که برخی از پژوهشگران اروپایی، ایران را «بهشت گیاه‌شناسی^[3]» نام نهاده‌اند (103).

بررسی‌های تاریخی و کاوش‌های باستان‌شناسی بیانگر این واقعیت است که در پایان دوره‌ی پاله‌ئولیت^[4]  انسان بدوی و شکارگر به سمت کشاورزی و کشت دانه‌های خوش‌خوراک روی آورد (19).

ناهماهنگی اقتصادی ناشی از افزایش جمعیت و پیشرفت در ساخت ابزار سنگی و آلات فلزی در آسیای غربی از جمله غرب ایران باعث شد این منطقه در مقایسه با سایر کشورها و نقاط جهان به مراتب بیشتر پیشرفت نماید. پیدایش و توسعه کشاورزی در مناطق کوهستانی زاگرس، تورس، سوریه و فلسطین قبل از نقاط دیگر انجام گرفت (19).

[1] Triticum uratu

[2] Triticum boeoticum

[3] Botanical Paradise

[4] دوران نخستین تمدن انسان‌های ماقبل تاریخ

[5] Mesopotamian Lowland

*مسوپوتامیا نامی یونانی است که به  نواحی میان دو رود دجله و فرات و اطراف و حواشی آن اطلاق می شد. اعراب و مصریان این منطقه را بین النهرین و عبری ها آن را نهریم می خواندند. در فارسی کهن این منطقه را میانرودان خوانده اند.

**نام تمدّنی است که در غرب آذربایجان امروز، شرق آناتولی، شمال کردستان کنونی و اطراف دریاچه وان و ارتفاعات ارمنستان سکونت داشته اند، احتمالاً نیاکان ارامنه و گرجی‌های کنونی بوده‌اند و از حدود ۱۵۰۰ سال پیش از میلاد تا ششصد پیش از میلاد بر این منطقه حکمرانی داشتند.

  در قرن حاضر ، گرچه بشر توانسته است با پیشرفت علوم مختلف از جمله صنعت دارو سازی و اختراع انواع واکسن ها ، بر بسیاری از بیماریهای عفونی فائق آید ، اما تغییر شیوه زندگی و صنعتی شدن جوامع و در پی آن تبدیل کارهای بدنی به کارهای فکری و اداری ، افزایش ساعات اشتغال افراد ، وضعیت نامناسب فیزیکی در حین کار ، رژیم غذایی نامناسب ، عدم استراحت کافی ، افزایش استرس های روحی ، آلودگی محیط زیست و ….. سبب شده است تا بشر با مشکلات جدیدی مواجه گردد ؛ به طوریکه آمار بیماریهای قلبی عروقی ، روماتیسمی ، سرطان ، تصادفات و ….. در دنیا نسبت به گذشته ، افزایش چشمگیری داشته است.

در بین این بیماریها ، مشکلات ستون فقرات مخصوصا کمر درد مزمن ، بالاترین میزان را داراست که علت اصلی آن ، تغییر شیوه زندگی از پر تحرک و پرفعالیت به سمت کم تحرکی و پشت میز نشینی و عدم تطابق صحیح وضعیت بدن با این نوع حیات است(12).

  احساس درد و ناراحتی در ناحیه کمر ، علامت شایع بسیاری از بیماریهای اسکلتی و غیر اسکلتی است که در جوامعه شیوع بالایی دارد و همانطور که ذکر شد ، بین 80درصد از جمعیت جهان را در بر می گیرد. اغلب بیماران با درد حاد کمر ، که یک اختلال عضلانی و اسکلتی دارند که طیی یک تا چهار هفته خود به خود بهبود می یابند و نیاز به درمان خاصی ندارند .ولی ارزیابی پزشکی برای یافتن مواردی که حائز اهمیت بوده یا نیاز به اقدام فوری پزشکی دارند، باید انجام شود .بسیاری از این دردها به علل مختلف ، مزمن شده و در بسیاری از مراحل زندگی همراه فرد می باشد(12).

به علت شیوع بالای کمر درد در جامعه و هزینه های سنگین آن ، درمان های مختلفی برای آن ارائه شده است که در طیف گسترده ای از استراحت مطلق تا روش های مختلف جراحی قرار میگیرند(2).

هر چند شیوه های توانبخشی و درمانی پیشرفت های زیادی داشته اما این برنامه ها هزینه و زمان زیادی دارند.در این میان آب درمانی جایگاه ویژه ای پیدا کرده است . با وجود تنوع زیاد شیوه های آب درمانی ، هنوز دلایل کافی در مورد برتری یک روش بر دیگری وجود ندارد(12).

  تمرینات آب درمانی برای چندین سال است که اساس درمان انواع مختلف مشکلات کمر بدون توجه به تشخیص یا شکایت اصلی بیمار انجام می شود. از آن جا که تمرینات آب درمانی دارای جایگاه خاصی در درمان بیماران با کمر درد مزمن است و از طرفی یکی از مهمترین اهداف پژوهشگران یافتن شیوه درمانی مناسب می باشد ، محقیق در نظر دارد با استفاده مطالعه در چگونگی آب درمانی های مختلف به پروتکل تمرینی خاص سالمندان بپردازد(26).

بیان مسئله

 کمر درد عمده ترین علت ناتوانی وغیبت از محل کار در سراسر جهان شناخته شده است.تقریبا 60 درصد از این بیماری تا یک سال پس از اولین ابتلا مجددا مبتلا می شوند، و حدودا 45درصد تا 60درصد از این افراد برای بارهای متوالی کمر درد را تجربه می کنند.(10).

کمردرد مزمن دومین عامل مراجعه بیماران به پزشک است. به طوری که حدود 84% افراد در طول زندگی خود حداقل یک بار آن را تجربه می کنند و تقریباً یک درصد از جمعیت دنیا را در طول زندگی ناتوان ساخته است(12). به همین منظور جامعه نیز هزینه های زیادی برای تشخیص و درمان آن صرف می کنند.

 اگر چه شروع عارضه کمر درد معمولا با درد ملایم و محدود کننده از همراه است، اما به طور غیر محسوس برخی از افراد را به شدت گرفتار می کند. به طوری که حدود 15درصد بیماران مبتلا به کمر درد برای همیشه ناتوان می شوند.ولی راه های بسیار متنوعی برای درمان آن وجود دارد(12).

از دیگر علل شایع کمر درد تغییر انحنای ستون فقرات در ناحیه کمر می باشد .این ناراحتی بیش از همه در اثر ضعف عضلات در ناحیه کمر ایجاد می شود.با ضعیف شدن عضلات در این ناحیه ، ستون فقرات که توسط این عضلات نگهداری و حمایت می شوند تحت فشار قرار گرفته ، عوامل نگه دارنده قوس کمرتغییر می یابد(11).در این زمینه گروه از محققین از جمله ویلیامز افزایش قوس کمر را عامل اصلی کمر درد دانسته و کاهش اندازه قوس کمر را برای درمان پیشنهاد کرده اند(ِ14).

توجه به آب درمانی مسئله بسیار حائز اهمیتی است که در تمامی دنیا در قرن 21 شدیداً مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است(14).

در این راستا به نقش آب درمانی در بهبود عملکرد کمردردهای مزمن می توان اشاره کرد. با توجه به نقش انکارناپذیر تاثیر آب در بهبود دردهای مفصلی و عضلانی که بر

 سالمندان می توان اشاره کرد، در اینجا به تحقیقاتی که در دانشگاهی در برزیل انجام گرفته که شامل اثرات مطلوب آب درمانی بر کمردردهای مزمن بود می توان اشاره نمود. این نتایج این پژوهش نشان داد که که طی 27 جلسه یک ساعته به صورت تمرین فیزیکی همراه با عکس برداری انجام شد، ارتباط معنی داری در بهبود و کم شدن درد سالمندان اتفاق افتاد(23).

همچنین، هایدن² و همکاران درباره تاثیر تمرین آب درمانی بر کمردرد معتقد است ،که انجام تمرینات بیشتر تاثیرگذارتر است و حتی آن را از هر درمان کننده دیگری موثرتر دانسته است. (26).

همچنان ،که آنا و همکاران³ دریافتند ، محیط تمرین آب بر ویژگی های بیومکانیکی راه رفتن سالمندان بیش از محیط خشکی تاثیر دارد(39). و نیز کاهش معنی داری در نوسانات قامتی و تعادل زنان سالمند بر اثر تمرین تعادلی در آب را نشان می دهد و به دلیل ویژگی های آب مانند ، فشار هیدرواستاتیکی و همچنین غوطه وری امکان بازخورد های حس عمقی را افزایش داده و حس پایداری قوی تری را ایجاد می کند.

دراین مبحث سئوالی که مطرح می گردد این است که آیا آب درمانی بر روی کمر درد های مزمن تا چه حد می تواند تاثیر گذار باشد مطرح می شود؟

2-Haydan

3-Ana

ضرورت و اهمیت تحقیق

  کمر درد بعد از سر درد ، شایع ترین علت درد در انسان می باشد ، میزان وقوع کمر درد در تمام طول زندگی 90تا60 درصد و میزان وقوع سالانه آن 5 درصد برآورد شده است . نتایج تحقیقات حاکی از آن است که هزینه های ناشی از کمر درد بسیار زیاد بوده بطوری که در بعضی کشور ها بین 2 درصد تا 5 درصد تولید ناخالص ملی را به خود اختصاص می دهد و صرف هزینه های ناشی از کمر درد هم ردیف با هزینه های صرف شده در بیماری هایی نظیر سر درد، بیماری های قلبی و عروقی ، افسردگی همچنین دیابت است.در ایران شیوع آن در میان پرستاران و زنان باردار به تر تیب 62 و 84 درصد گزارش شده است(14). لذا مهم ترین ضروریات انجام این تحقیق ، جستجو برای ارائه شیوه درمانی مناسب است تا با انجام آن بتوان روند بهبودی را تسریع نمود.

سالمندی با افتادن و نقصان عملکردی همراه است ، از این رو با شناخت عوامل بروز نقصان و ارائه راه کار های مفید و ساده جهت رفع این نواقص ضروری به نظر می رسد. با توجه به اینکه اکثر افراد مبتلا به کمردرد در گروه سنی فعال جامعه می باشند، و به طور حتم سالمند نیز در این گروه قرار خواهند گرفت(3). آثار بد کمردرد بر افراد موجب ضرر و زیان اقتصادی بر فرد و جامعه خواهد شد و مهمترین مسئله در ارتقای سلامت و کیفیت زندگی سالمندان ،که  به حفظ استقلال آنان ها کمک می کند ، انجام فعالیت های جسمانی همراه با فعالیت مربوطه می باشد(14). عدم وجود سلامتی کافی و بروز درد های مزمن با افزایش سن موجب محدود شدن فعالیت های جسمانی فرد سالمند می شود و معمولا در سنین سالمندی ، یک چهارم مردم قادر به انجام فعالیت های روزانه خود نبوده و 20% آنان نیز کاملا وابسته و زمین گیر می شوند(11). باتوجه به گسترش روز افزون علم وتوصیه های اندیشمندان برای استفاده از آب درمانی وخاصیت درمانی وشفآبخشی آن که بر هیچ کس پوشیده نیست تاکید شده است . امروزه آب درمانی برای کاهش دردهای مزمن کمری بین سالمندان و بیماران جهت بالا بردن سطح اجرا وعملکرد مطرح و مورد استفاده قرار می گیرد(12).انسان  به محض ورود به آب فقط ده درصد از وزن بدن خود را بر روی پاها تحمل می کند ، این فاکتور بسیار ارزشمندی است که، افراد بیمار به خصوص سالمندان از فشار وارده به اندامشان برداشته می شود ، همین دلیل بسیار خوبی است که سالمند احساس رضایت همه جانبه ای درون آب خواهند داشت . بنابر این بیماران با صرف حداقل هزینه قادر خواهد بود ، پس از آب درمانی به زندگی طببعی روزمره خویش باز گردد(7).

اهداف تحقیق

هدف کلی:

هدف کلی از این تحقیق بررسی تأثیر 16جلسه تمرین در آب بر میزان کمردرد مزمن مردان سالمند می باشد.

اهداف اختصاصی:

• تعیین تاثیر۱۶جلسه برنامه آب درمانی بر استقامت عضلات شکمی در مردان سالمند مبتلا به کمر درد مزمن.
• تعیین تاثیر۱۶جلسه برنامه آب درمانی بر قدرت عضلات پشتی در مردان سالمند مبتلا به کمر درد مزمن.
• تعیین تاثیر۱۶جلسه برنامه آب درمانی برشدت درد مزمن کمر در مردان سالمند.

فرضیه­ های تحقیق

• ۱۶جلسه آب درمانی بر استقامت عضلات شکمی مردان مبتلا به کمر درد مزمن سالمند تاثیر دارد.
• ۱۶جلسه آب درمانی بر قدرت عضلات قدرت مردان سالمند مبتلا به کمر درد مزمن تاثیر دارد.
• 16جلسه آب درمانی بر شدت درد مردان سالمند مبتلا به کمر درد مزمن تاثیر دارد.

   یکی از حقوق فطری و طبیعی هر فرد، آزادی وی است. اگر انسان را در انجام کارها و در انتخاب راه ­ها، مختار بدانیم، در آن صورت خود را از سایر موجودات برتر خواهیم یافت؛ زیرا رفتار سایر موجودات از روی طبیعت و غریزه است نه تعقل و اراده و اختیار. و اگر انسان را در زندگی مجبور بدانیم در آن­صورت با سنگ و چوب و درخت فرقی نخواهد داشت. بنابراین بر اساس اصل انسان­شناسی، بشر باید به تحقیق درباره اراده و اختیار و آزادی خود بپردازد و از این رهگذر، گام­هایی اساسی جهت شناخت فطرت خود بردارد.

ادیان توحیدی به شواهد تاریخی، نخستین منادیان آزادی بشر بوده ­اند و بیشترین مخالفت­ها را با قدرت خشن و مستبد عصر خویش به راه انداخته­اند و اصولاً چون هیچ دینی نمی­ تواند جز از طریق فراهم­آوردن امکانی برای آزادی انسان­ها و سپس ارائه­ ایده­ ها و پیام­های نو، توجه مخاطبین را به خود جلب کند. پس طبیعتاً هر یک از ادیان لاأقل در دوره­ ظهور، منادی و طرفدار آزادی بوده ­اند و این حمایت در ادیانی که خود را مبتنی بر برهان و استدلال و تعقل و آگاهی می­دانند بیشتر و جدی­تر بوده است.

یکی از عواملی که تعیین ­کننده­ جهت­گیری­های فردی و اجتماعی بشر است بحث انتخاب دین اوست؛ زیرا دین جزئی از زندگی بشر شده است و در هر زمان بشر نیازمند داشتن عقیده و دین خاصی است. لذا وجود یا عدم آزادی عقیده در یک ملت یا آیین، تعیین ­کننده­ وجود اکرام یا عدم آن نسبت به انسان­هاست. آزادی عقیده به معنای آزادی انسان در انتخاب عقیده و عدم وجود اجبار بر پذیرش و ترک عقیده، یک امر فطری و مدافع کرامت انسان­ها است. لذا در نزد بشر ارزش بالایی دارد دین اسلام از جمله ادیانی است که ندای آزادی عقیده سر داده و از طرفی آن آزادی­ای را می­پذیرد که برابر ترازهای اسلامی می­باشد. زیرا هدف نهایی که انسان برای رسیدن به آن تلاش می­ کند کمال و تقرب پروردگار متعال است. لذا، آزادی عقیده نباید او را از این مسیر دور کرده و مانع رسیدن به هدف شود. از طرف دیگر، موضوعاتی چون ارتداد و جهاد در این رابطه وجود دارد که ظاهر آن با آزادی عقیده منافات دارد. دین یهود نیز یکی از ادیان الهی است که ندای توحید سر داده است پس طبیعتاً باید مدافع آزادی عقیده باشد زیرا تحمیل عقیده هرگز هدف خداوند نیست و خداوند ایمان اجباری را از بشر نمی­پذیرد. اما تاریخ و تعالیم یهود، ویژگی­ها و عقایدی را برای این دین و پیروانش نام برده است که انسان را به این قضاوت وادار می­ کند که مفهوم آزادی عقیده برای آن­ها بی ­معنی است. ویژگی­هایی چون برگزیدگی قوم یهود، جنگ و کشتارهای خونین و بی­رحمانه و… . از طرفی در این دین نیز مانند سایر ادیان مسئله­ ارتداد و حساسیت دینی وجود دارد. لذا هدف از این نوشتار این است که به بررسی موضوع آزادی عقیده در اسلام و یهود و هر مبحثی که در رابطه با آن، به روشن­کردن بحث کمک می­ کند، پرداخته و بدین وسیله با مقایسه­ میان دو دین در این مبحث، تحقیقات سایرین کامل شود؛ زیرا مقایسه­ تطبیقی موضوعات در بین ادیان، به انسجام شناخت افراد کمک خواهد کرد. امید است با فراهم آوردن این تحقیق توانسته باشم گامی در جهت بهره بردن افراد از آن، بردارم.

2) بیان مسئله

ظاهر موضوع آزادی عقیده، آزادی انسان در انتخاب هر عقیده­ای و مجبور نبودن او را می­رساند. ولی این نکته هم دارای اهمیت است که آزادی مطلق و بدون هیچ قید و

 بندی را نمی­ توان تقدیس کرد. زیرا ممکن است به کرامت انسان­ها در بعد فردی و زندگی اجتماعی او لطمه وارد کند. در اسلام همه چیز بر اساس اصل «توحید» بنا شده است و پس از آن بر اساس «اخلاق فاضله» می­باشد. بنابراین آزادی­ عقیده نیز طبیعتاً باید بر اساس این اصل باشد. در دین یهود نیز همه چیز بر اساس عقیده­ی«برگزیدگی قوم یهود» می­باشد آنچه در این دین مبهم و نیازمند به پاسخ است این است که پیروان این دین با اینکه باید اصل توحید و یکتاپرستی را پیش گیرند و در راستای آن به عقاید سایرین احترام بگذارند، با ادیان توحیدی مبارزه می­ کنند و خود را برتر از سایر خلق خدا می­دانند. لذا در این نوشتار به بررسی این موضوع (آزادی عقیده) در این دو دین الهی پرداخته خواهد شد.

3) اهمیت مسئله و ضرورت تحقیق

4) اهداف تحقیق

4ـ1) هدف کلی: مقایسه­ آزادی عقیده در اسلام و یهود

4ـ2) اهداف جزئی:

1ـ بیان آزادی عقیده در اسلام

2ـ بیان آزادی عقیده در یهود

3ـ تبیین مسئله­ ارتداد در اسلام و ارتباط آن با آزادی عقیده

4ـ تبیین مسئله­ ارتداد در یهود

5ـ تبیین مسئله­ جنگ و جهاد در اسلام و ارتباط آن با آزادی عقیده

6ـ تبیین مسئله­ جنگ در یهود و ارتباط آن با آزادی عقیده

7ـ ارتباط اسلام با سایر ادیان در پرتو آزادی عقیده

8ـ ارتباط یهود با سایر ادیان با توجه به اصل آزادی عقیده

9ـ تبیین مخالفت یا موافقت آزادی عقیده با پلورالیسم دینی از نظر اسلام

5) پرسش­های تحقیق

در این نوشتار سعی بر این است که به این سؤالات پاسخ داده شود:

5ـ1) سؤال اصلی: رویکرد اسلام و یهود به آزادی عقیده چیست؟

5ـ2) سؤالات فرعی:

1ـ مقصود از آزادی عقیده چیست؟

2ـ رویکرد اسلام به آزادی عقیده چیست؟

2ـ1ـ چگونه می­توان بین آزادی عقیده و ارتداد در اسلام جمع بست؟

2ـ2ـ آیا جهاد در اسلام با آزادی عقیده منافات دارد؟

2ـ3 ارتباط اسلام با دیگر ادیان و پیروان آن­ها چگونه است؟

3ـ رویکرد یهود به آزادی عقیده چیست؟

3ـ1ـ جنگ در دین یهود با چه هدفی انجام می­ شود؟ آیا در راستای احترام به آزادی عقیده است؟

3ـ2ـ ارتباط یهود با دیگر ادیان و پیروان آن­ها چگونه است؟

:

تولید مصالح و احداث ساختمان در سال های اخیر، انرژی بسیار زیادی را به خود اختصاص داده و به آلودگی های زیست محیطی فراوانی نیز منجر شده است. انتشار گرد و غبار حاصل از عملیات ساختمانی در مناطق مختلف، پخش آلودگی های شیمیایی ناشی از تولید مصالح ساختمانی، آلودگی های گازی و ذرات معلق پخش شده در هوا که ناشی از حمل و نقل مصالح ساختمانی به محل های مورد نظر است و نیز تولید زباله های ساختمانی از جمله موارد عمده آلودگی های زیست محیطی تحت تاثیر صنعت ساختمان می باشد. همچنین مصرف بسیار زیاد سوخت­ها و منابع طبیعی جهت تامین سرمایش و گرمایش ساختمان، آینده تامین منابع مورد نیاز نسل آینده و محیط زیست را به خطر می­اندازد. لذا ضروری است تا راهبردهای طراحی در ساختمان­های جدید، با هدف کاهش آلودگی­های زیست محیطی، جهت­گیری شود. جهت تحقق این هدف، طراحی ساختمان و سیستم­های غیرفعال ایده­ای است که نیاز به تحقیق و آزمایش در مناطق مختلف دارد .

ساختمان­های خاک پناه از جمله ایده­ هایی است که به صورت غیر­فعال، کاهش مصرف انرژی ساختمان و تامین آسایش حرارتی را تا حد بسیار زیادی تضمین می­نماید. این پژوهش نحوه­ عملکرد حرارتی این گونه­ ساختمانی را در منطقه­ اقلیمی گرم و خشک شهر یزد، از جوانب مختلف بررسی می­نماید. چگونگی پاسخ این گونه­ ساختمانی در شرایط مختلف اقلیمی و کالبدی شهر یزد، رهنمود مهمی در عرصه­ طراحی، ساخت و بهبود ساختمان­های غیرفعال است.

1-2- شرح وبیان مسئله:

1-3- ضرورت و اهمیت موضوع تحقیق:

خاک یکی از ارزان ترین و در دسترس­ترین مصالحی است که در اکثر مکان­ها یافت می­ شود. عملکرد حرارتی خاک یکی از اثراتی است که با ساخت و ساز جدید و ورود مصالح مدرن مورد غفلت واقع شده است. خاک در ضخامت وعمق­های متفاوت، عملکرد حرارتی متفاوتی دارد. این مصالح که خاصیت اینرسی حرارتی مناسبی دارد، می ­تواند نقش پررنگی در تامین آسایش حرارتی ساکنین ساختمان ها ایفا کند. (Al-Neama, 2011)

پناه بردن به دل زمین و استفاده ازخاصیت حرارتی خاک یکی از ترفندهایی است که در گذشته بر حسب تجربه، در اکثر اقلیم­های ایران مورد استفاده قرار می­گرفته است.

 فهم و بررسی چگونگی رفتار خاک و اندرکنش بین زمین و ساختمان فرو رفته در دل آن در اقلیم­های متفاوت ایران یکی از خلاء­هایی است که باید بصورت کمی و کیفی کار شود. بررسی رفتار حرارت منتقل شده از محیط به ساختمان، از طریق خاک به طوری که اثرات آن بر آسایش حرارتی ساکنان درنظر گرفته شود، از دغدغه­های مهمی است که باید به آن پرداخته شود. بر  اساس این موضوع، چگونگی طراحی و چیدمان فضای ساختمان­های خاک پناه بایستی بهتر درک ­شود تا بتوان از این فضاها به منظور تأمین وارتقای آسایش حرارتی استفاده مؤثرتری نمود.

تاکنون در ایران به صورت تخصصی و با نگاه اهمیت مصرف انرژی این گونه­ ساختمانی مورد مطالعه قرار نگرفته است. درک صحیح رفتار حرارتی این گونه­ ساختمانی و ارائه­ قواعد صحیح، برای طراحی، ساخت و اجرای صحیح آن ضروری می­باشد. از آن گذشته این اصول و قواعد می ­تواند به صورت راهکارهایی در تدوین استانداردهای مرتبط داخل کشور نظیر مباحث مقررات ملی ساختمان استفاده گردد.

1-4- اهداف تحقیق مورد نظر:

1- امکان سنجی استفاده از الگوی گونه های موفق خانه های سنتی خاک پناه با کارایی حرارتی بالا و ارائه راهکار برای بهینه کردن عملکرد حرارتی آنها.

2- ارائه گونه بندی جدیدی از ساختمان های خاک پناه مطابق با اقلیم بر اساس کارایی حرارتی آنها.

3- بررسی رفتار خاک در برابر انتقال حرارت از محیط به ساختمان خاک پناه.

1-5- کاربرد نتایج تحقیق:

1-6- فرضیه ها یا سؤال های تحقیق:

1-6-1- فرضیه ها:

دستیابی به راهکارهایی نوین در جهت کاهش اتلاف حرارت ساختمان از طریق به کارگیری ساختمان های خاک پناه منطبق بر الگوی بهینه شده میسر می باشد.

1-6-2-   سوال ها:

• انتقال حرارت از طریق خاک به داخل ساختمان­هایی که آن را در بر می­گیرد، چه تاثیری بر آسایش حرارتی ساکنین می­گذارد؟
• عوامل مؤثر در عملکرد حرارتی ساختمان های خاک پناه چه بوده است؟
• رفتار حرارتی ساختمان­های خاک پناه در اقلیم­ گرم و خشک به چه صورت است؟

در این فصل ، نخست شمایی از طرح کلی تحقیق ارائه داده  به روش نحوه اجرا و ابزار گردآوری داده ها اشاره شده است . تحقیق پیش رو در این فصل در نظر دارد به تجریه و تحلیل داده هایی که به آن اشاره می شود پرداخته و از این رهگذر به پرسش های مندرج در متن پژوهش پاسخ داده و فرضیه های آزمون که در همین  فرض می آید را به آزمون بگذارد.سپس به بیان مسئله پرداخته و چارچوب کلی از موضوع ارائه داده تا با اشراف گسترده تری به موضوع بنگریم.در این راستا به بحث مدیریت ریسک وارتباط آن با کاهش مطالبات معوق بانک ها پرداخته تا با الزامات و واقعیت هایی که تحقیق در بستر آن جاریست ارتباط ملموس تری برقرار ساخته،در همین راستا به تعریف های گوناگونی که صاحب نظران اقتصادی و مالی در مورد ریسک دارند اشاره نموده و در ادامه تاثیر مدیریت ریسک بر کاهش مطالبات معوق به بحث گذاشته و نظرات گوناگون در این مقوله را ارائه داده. در این فصل ضرورت انجام پژوهش پیش رو گفته و به جنبه های از مدیریت ریسک اعتباری وبه دنبال آن کاهش مطالبات معوق می پردازیم.

1- 1 . بیان مساله

ریسک اعتباری: این ریسک عبارت است از ریسک ناشی از عدم‌اطمینان (بانک) به توانایی طرف‌حساب (مشتری یا متعهد) برای عمل به تعهداتش. ریسک اعتباری از این واقعیت ریشه می‌گیرد که طرف قرارداد، نتواند یا نخواهد تعهدات قرارداد را انجام دهد.تأثیر این ریسک با هزینه جایگزینی وجه نقد ناشی از نُکول طرف قرارداد سنجیده می‌شود.

در این میان، مدل های رتبه بندی اعتباری، بخش عمده ای از اطلاعات مورد نیاز بانک ها را در مدیریت مؤثر اعتبارات فراهم می‌‌ کنند. این مدل ها در پیش بینی اندازه ریسک یک متقاضی اعتبار به کار برده شده و طیف وسیعی از انواع روش های کیفی و کمی را در بر می‌‌ گیرند.

برای اندازه‌گیری ریسک اعتباری باید به این موارد توجه کرد :

• احتمال نُکول: احتمال این است که طرف قرارداد در مدت تعیین‌شده در قرارداد، به تمام یا بخشی از تعهدات‌اش، خواسته یا ناخواسته عمل نکند.
• میزان تعهد اعتباری: نشان می‌دهد که در زمان نکول، چه مقدار از تعهدات متأثر از نکول قرار می‌گیرد.
• نرخ بازیافت: در صورت نکول، چه سهمی از تعهدات ممکن است از راه‌های مختلف مثل وثیقه و … بازگردد.

شواهد نشان می‌دهد در فعالیتهای بانکی ریسک اعتباری نقشی اساسی و مهم ایفا می‌کند، بنابراین دستیابی به مدلی برای تعیین ریسک اعتباری مشتریان بانک مورد توجه قرار می‌گیرد.ریسک اعتباری عبارت است از احتمال اینکه بعضی از داراییهای بانک، بویژه تسهیلات اعطایی از نظر ارزش کاهش یابد و یا بی‌ارزش شود. با توجه به اینکه سرمایه بانکها نسبت به کل ارزش داراییهای آنها کم است، حتی اگر درصد کمی از وامها قابل وصول نباشند، بانک با خطر ورشکستگی رو به‌رو خواهد شد. چهار شاخص زیر به‌طور گسترده به‌منظور تعیین میزان ریسک اعتباری برای بانکها در نظر گرفته می‌شوند

الف:  نسبت داراییهای تحقق نیافته یا اجرا نشده به کل وامها و داراییهای استیجاری: داراییهای تحقق نیافته داراییهای درآمدزایی همچون وامهاست که 90 روز از سررسید آنها گذشته باشد

ب‌: نسبت خالص وامهای سوخت‌شده به کل وامها و داراییهای استیجاری؛ وامهای سوخت‌شده وامهایی است که امکان وصولشان برای بانک وجود ندارد و عملاً بی‌ارزشند و بانکها آنها را از دفترهای خود حذف کرده‌اند

ج‌: نسبت ذخیره احتیاطی سالانه زیان وامها به کل وامها و داراییهای استیجاری و یا کل حقوق صاحبان سهام

د: نسبت ذخیره مطالبات مشکوک‌الوصول به کل وامها و داراییهای استیجاری

از سوی دیگر، وقایع مختلف مالی می‌‌ توانند اعتبارات یک بانک یا مؤسسه مالی را در معرض خطر قرار دهند، بنابراین بانک ها تمایل دارند که به جای احتمال ورشکستگی،

 احتمال نکولDefault) ) را تخمین بزنند. این در حالی است که ورشکستگی نیز خود یکی از عوامل نکول است.

مطالبات معوق بانک ها می تواند منشاء بسیاری از بحران های پولی و مالی در دنیا باشد و آثار سوء بسیاری بر بانک ها، بخش های مختلف اقتصادی و در ابعاد وسیع تر برای مردم هر کشور ایجاد می کند. در شرایط کنونی بعد از بحران پولی و مالی اخیر و بالا بودن نسبی نسبت مطالبات غیر جاری به تسهیلات اعطایی در بانک های کشور، توجه به این مهم اهمیت ویژه ای دارد. تقویت مدیریت ریسک در بانک ها و ضمن شناسایی و پوشش کلیه ریسک ها، تاکید جدی بر فرایند ارزیابی مالی طرح ها با اتکاء به صورت های مالی حسابرسی شده و همچنین تقویت کمی و کیفی بخش های مطالعات فنی مالی اقتصادی و استفاده از نیرو های متخصص برون سازمانی را می طلبد.

کمبود شدید نقدینگی که اکثر شرکت های دولتی و خصوصی، کوچک و بزرگ، تولیدی و بازرگانی و خدماتی به آن گرفتارند، زنجیره ای از مطالبات و بدهی های تسویه نشده را پدید آورده که خود، به تعمیق رکود و افزایش ورشکستگی ها دامن می زند. به نظر بسیاری از کارشناسان که معتقدند رکود فعلی حاکم در بخشهای اقتصادی باعث افزایش مطالبات معوق بانکها میشود، می توان گفت که اکنون با ایجاد یک جریان مدور، رشد مطالبات معوق نیز تأثیر بسزایی در رکود و کاهش سرمایه گذاری، اشتغال و تولید در بخشهای مختلف اقتصادی به همراه داشته است. زمانی که اقتصاد دچار رکود است، مطالبات طلبکاران و به خصوص تولیدکنندگان به حیطه وصول نمی رسد و این امر، موجب عدم پرداخت آنها و ایجاد مطالبات معوق میشود.

در سیستم بانکی که معادل 110 درصد سپرده های خود تسهیلات پرداخته است و دیگر امکان تداوم این روند را ندارد، افزایش حجم مطالبات معوق، سبب کمبود شدید منابع و کاهش توان آن برای تأمین درخواست مشتریان، حتی در طرحها و پروژه های سود آور میگردد. حتی در این بین، بحث افزایش سرمایه بانکها برای پرداخت تسهیلات جهت تأمین مالی و گردش دوباره جریان سرمایه گذاری نه تنها راه حلی مقطعی و گذراست، بلکه به نوعی پاک کردن صورت مسأله به حساب می آید. به همین دلیل، سیاستگذار پولی در صدد است تا با اولویت بخشیدن به تأمین مالی برخی از طرحهای تولیدی که پیشرفت فیزیکی قابل ملاحظه ای داشته اند و یا تکمیل آنها به لحاظ کمبود مالی با وقفه مواجه شده، از محل منابع آزادشده بانکی، راهکارهایی برای وصول مطالبات بانک ها فراهم آورد.

آیا بانک ها می توانند با داشتن مدیریت ریسک اعتباری ویک اعتبار سنجی اصولی باعث کاهش مطالبات معوق بانک شوند؟

1-2. هدفهای تحقیق:

این تحقیق سه هدف عمده را مد نظر دارد:

1- شناسایی معیارهای مناسب جهت اندازه گیری ریسک وتنظیم اعتبارت اعطایی را مد نظر قرار می دهد.

2- مشخص کردن عواملی که در حال حاضر باعث افزایش مطالبات معوق بانک کشاورزی در سطح مدیریت استان تهران گردیده اند.

3- ارائه راهکارهای مناسب در جهت کاهش ریسک اعتباری در سطح بانک کشاورزی در سطح شهر تهران بزرگ

1-3 . اهمیت وضرورت انجام تحقیق:

زمانی‌که از کیفیت اعتباری یک تعهد صحبت می‌شود، معمولا میزان توانایی فرد برای عمل‌ به تعهداتش مد نظر است. مفهوم کیفیت اعتباری در برگیرنده دو جزء احتمال نکول تعهد و نرخ بازگشت پیش‌بینی شده است.

به ‌منظور توجه دقیق‌تر به محدوده خطر اعتباری و کیفیت اعتباری، به یاد داشته باشید که هر ریسکی از دو جزء تشکیل شده است: محدوده خطر و عدم‌اطمینان. برای ریسک اعتباری، محدوده خطر اعتباری بیان‌کننده جزء اول و کیفیت اعتباری نشان دهنده جزء دوم است.

برای وام‌هایی که به افراد حقوقی یا کسب‌‌و‌کارهای کوچک و بزرگ داده می‌شود، کیفیت اعتباری معمولا از طریق فرایند رتبه‌بندی اعتباری مشخص می‌شود. بانک‌ها یا سایر وام‌دهندگان، پیش از اعطای اعتبار، اطلاعاتی را درباره شخص حقیقی یا حقوقی درخواست‌کننده وام جمع‌ آوری می‌کنند.

– امکان پرداخت تعهدات (اصل، سود و یا کارمزد اعتبار) بدهکار غیر محتمل باشد.

– خسارت اعتباری به دلایلی مثل قرار گرفتن بدهکار در ردیف دارایی سوخت شده، دارایی مشکوک الوصول و بخشودگی یا استمهال تعهدات رخ بدهد .

– در پرداخت تعهدات، بیشتر از یک مدت زمان معین (مثلا90 ً روز) تأخیر ایجاد شود.

– به دلایلی نظیر ورشکستگی یا قرار گرفتن در معرض ورشکستگی، متعهد توان بازپرداخت نداشته باشد.

از سوی دیگر، الزام بانک‌ها و موسسات پولی و اعتباری و… به فعالیت صرف در چارچوب بانکداری اسلامی و مبادرت در معاملات‌ مشارکتی‌ نظیر مشارکت مدنی یا مشارکت حقوقی، سرمایه‌گذاری نظیر مضاربه و سرمایه‌گذاری مستقیم یا بیع نظیر سلف و خرید دین، با توجه به ماهیت این گونه معاملات، عملا آن‌ ها را وارد میدان ریسک بالایی می‌کند به طوری که به گفتهء موسسهءبین المللی (KPMG) میزان مطالبات معوق بانک‌ها، بیانگر ریسک عملیاتی بالای آن‌ هاست.

1-4 . سوالات یا فرضیه های تحقیق:

تحقیق  و پژوهش حاضر سه فرضیه اساسی را  پیش رو دارد که عبارت است:

1- اعتبار سنجی مشتریان  با بهره گرفتن از مدل تحقیق  قبل از پرداخت تسهیلات باعث کاهش مطالبات معوق می شود.

2- با بهره گرفتن از مدل تحقیق می توان میزان ارائه تسهیلات به مشتریان را در جهت کاهش ریسک اعتباری تعیین نمود .

3- با بهره گرفتن از مدل تحقیق میتوان ریسک اعتباری نوع فعالیت شرکت متقاضی تسهیلات را تعیین کرد .